Bijna iedereen weet dat er leeuwen leven in Tanzania, Kenia, Botswana en Zuid-Afrika. Dat komt onder meer door het toerisme, natuurbeschermingsorganisaties die zich volop inzetten voor deze leeuwen, maar ook door tot de verbeelding sprekende films enz. Maar weinig mensen weten van het bestaan van de laatste groepen leeuwen in West-Afrika. Waarschijnlijk zijn het er niet meer dan zo’n 500 stuks, waarvoor in vergelijking tot Oost- en Zuidelijk Afrika nauwelijks aandacht is. Hoewel de afname van het aantal leeuwen continent-breed is, lijkt voor de West-Afrikaanse leeuw het punt van uitsterven sneller dichterbij te komen.
Verschillende redenen kunnen hiervoor genoemd worden:
– In de koloniale tijd werd onzorgvuldig omgegaan met de biodiversiteit. Als voorbeeld kan genoemd worden het massaal afbranden van bush-habitat ter bestrijding van de dodelijke tseetsee vlieg. die gebieden werden vervolgens benut voor exportlandbouw. Het mag duidelijk zijn dat dit ernstige consequenties had voor onder andere de leeuw.
– Een tekort aan prooidieren; in het westen leven bijv. geen zebra’s en gnoes.
– Op het gebied van natuurbescherming liggen de investeringen het in het Westen 5 tot 10 x lager dan in het Oosten en Zuiden van Afrika.
– Door de slechte financiële situatie van de landen in het Westen, is het niet mogelijk gelden vrij te maken voor natuurbehoud.
Hoewel er haast geboden is, kan het tijd wellicht nog gekeerd worden door:
– Aanpakken van het alom bekende human/wildlifeconflict; als bevolking meer voorlichting krijgt, groeit de acceptatie van de leeuw.
– Ecosystemen moeten beschermd worden.
– De handel in stukjes leeuw (voor spirituele genezing en bescherming) of tanden/klauwen als amulet moet worden gestopt, evenals de export van skeletten naar Aziatische landen. Maar ook de handel in bushmeat moet stoppen.
Maar vooral is bekendheid van de problematiek en geld nodig om er iets aan te doen. Er zijn enkele parken, waar de leeuwen mogelijk de kans krijgen om te overleven, maar de financiële middelen zijn te krap, de toeristeninstroom is te schaars. Hierdoor kan het noodzakelijk beheer onvoldoende worden uitgevoerd met alle desastreuze gevolgen van dien.
Panthera en de Leonardo DiCaprio Foundation hebben inmiddels gelden beschikbaar gesteld om deze leeuwen uit de vergetelheid te halen en voor de strijd om ze te behoeden voor uitsterven.
Bron: National Geographic
foto 1: West-Afrikaanse leeuw. © Philipp Henschel/Panthera
foto 2: Leefgebieden West-Afrikaanse leeuw. Kaart is beschikbaar gesteld door de Public Library of Science
