Afgelopen vrijdag, 3 september, begon het IUCN congres, ditmaal gehouden in Marseille. Het IUCN World Conservation Congres is hét moment, eens in de vier jaar, dat de wereld zich buigt over hoe we gezamenlijk de natuur op onze planeet kunnen behouden. Tussen de 6.000 en 10.000 mensen uit zo’n 160 landen – van natuurorganisaties, overheden, bedrijven en de wetenschap – komen er bijeen om o.a. te praten over de Rode Lijst.
Deze lijst bevat uitgebreide informatie over de status van soorten dieren en planten, bedreigingen, ecologische eisen en leefgebieden van soorten en over beschermingsmaatregelen die genomen kunnen worden om uitsterving te voorkomen. Zo worden dieren en planten op deze lijst geclassificeerd als least concern, near threatened, vulnerable, endangered, critically endangered en extinct in the wild. Pakweg is de regel dat als een dier,- of plantensoort binnen 3 generaties is gehalveerd, het in een ‘hogere’ klasse wordt geclassificeerd; dus als zijnde meer bedreigd. Met een hogere classificering, kunnen ook meer wetten, beter beleid en fondsen aangevraagd worden die zouden kunnen bijdragen tot een betere bescherming van deze dieren. Hogere classificering op de Rode Lijst is daarom van belang. En aldus onderzoekers zou dit ook moeten gebeuren met cheeta’s en leeuwen. Maar het ziet er niet naar uit dat dit op het Congres zal gebeuren.
Cheeta en leeuw over het hoofd gezien?
De leeuw en cheeta worden op de Rode Lijst geclassificeerd als ‘vulnerable’. Veel natuurbeschermers stellen dat een hogere classificatie, naar endangered, terecht zou zijn gezien de snelle afname van aantallen (leeuwen) en onduidelijk beeld over de aantallen (cheeta’s).
De aantallen cheeta’s, zoveel is wel duidelijk, zijn drastisch afgenomen. In 15 jaar met meer dan 30%; schattingen gaan uit van zo’n 7100 cheeta’s wereldwijd. Het dier leeft nog maar in zo’n 10% van zijn oorspronkelijke leefgebied. Hoewel een grote afname, is dat niet genoeg voor een uplifting naar ‘endangered’. De onderzoeken zijn echter vooral uitgevoerd in Nationale parken of Reservaten terwijl cheeta’s vooral leven op boerenland. Hierdoor is er geen realistisch beeld van de echte aantallen, aldus onderzoekers. Die ligt zeer waarschijnlijk onder de 7100.
Voor leeuwen gaat zo’n zelfde scenario op. Volgens de meeste wetenschappers leven er nog maar zo’n 20.000 leeuwen wereldwijd. In het laatste grote onderzoek naar leeuwen aantallen, werd geconcludeerd dat de aantallen met zo’n 43% waren afgenomen binnen 3 generaties. Maar dat is aldus IUCN regels geen 50% en dus wordt ook de leeuw zeer waarschijnlijk niet naar een hogere klasse gebracht.
Nieuwe factoren van bedreiging
Zoals feitelijk voor alle dieren zijn de belangrijkste bedreigingen voor leeuwen en cheeta’s afname van leefgebied en het conflict dat hierdoor ontstaat tussen mensen en dieren. In dit conflict worden veel dieren gedood. Dit zijn al factoren genoeg die leiden tot drastische afnames maar hier komen additionele factoren bij die de boel verergeren.
De leeuw is bijvoorbeeld zeer geliefd in traditionele Chinese medicijnen (TCM); zijn lichaamsonderdelen worden gezien als vervanging voor tijger lichaamsonderdelen, van oudsher gebruikt in TCM. Door deze vraag neemt stroperij op dit dier, toe. De cheeta is zeer geliefd als ‘huisdier’ waardoor ook dit dier op grote schaal uit het wild wordt geroofd. Door influencers wordt dit verergerd: een selfie met een cheeta scoort goed op social media. En leidt direct tot een verhoogde vraag naar dit dier als huisdier waardoor dit dier uit het wild wordt geroofd. Zeker de cheeta in Oost-Afrika dreigt hierdoor uit te sterven.
Lees het hele artikel hier.
SPOTS voert een actieve lobby in de politiek om zo de leeuw, luipaard en cheeta beter te beschermen. Wat we zoal doen kunt u hier lezen.
Afbeelding: de cheeta dreigt, evenals de leeuw, langzaam aan voorgoed te verdwijnen.
