De Amazone, ’s werelds grootste tropische regenwoud, beslaat een gebied van zo’n 230 keer Nederland. Meer dan de helft valt binnen de grenzen van Brazilië; de rest strekt zich uit over Bolivia, Colombia, Ecuador, Frans-Guyana, Guyana, Peru, Suriname en Venezuela. Het gebied staat echter onder zware druk en illegale handel in wilde dieren is hierbij een grote factor.
Amazone, hotspot van biodiversiteit
De Amazone is een van de meest bio diverse regio’s ter wereld, de thuisbasis van ongeveer een kwart van alle landdieren en plantensoorten en meer vissoorten dan enig ander riviersysteem. Sommige dieren bestaan alleen hier. Meer dan 12.000 Amazone-soorten worden beschermd door een internationaal verdrag, de Convention on International Trade in Endangered Species (CITES), dat commerciële grensoverschrijdende handel beperkt of verbiedt. Maar CITES heeft de illegale handel in wilde dieren vanuit de Amazone, niet tegen kunnen houden. Onderzoekers slaan alarm; er is een groeiende (illegale) handel te zien in wilde dieren zoals jaguars. De export vindt vooral plaats richting China waar een grote vraag is naar wilde dieren als huisdier, luxe product (bv kleding), voedsel (bushmeat) en/of traditionele medicijnen.
De Amazone-China connectie
China domineert de handel met Zuid-Amerika. Het is allemaal onderdeel van hun Belt and Road Initiative. In het kort gezegd komt het er hierbij op neer dat China een groot infrastructuur netwerk wil opzetten in andere landen om zo China met de rest van de wereld te verbinden als opvolger van de bekende Zijderoute. In dit kader worden leningen verstrekt aan landen om wegen te bouwen, luchthavens aan te leggen en/of investeert China in havens (zoals ze recent nog deden in Hamburg). In de voorwaarden wordt vaak opgenomen dat Chinese arbeiders het werk moeten doen waardoor veel Chinese inwoners het desbetreffende land in komen. Daarnaast groeit de invloed van China in die landen waar ze leningen verstrekt. Dit alles heeft, aldus onderzoekers, ertoe geleidt dat ongerepte gebieden zoals de Amazone opeens gemakkelijker begaanbaar worden en illegale handel in dieren die leven in de Amazone, enorm stijgt. In 2018 sloeg het Wildlife Conservation Society (WCS) voor het allereerst alarm. Zij stelden: “De Chinese aanwezigheid in Zuid-Amerika heeft geleidt tot een explosie van georganiseerde misdaad in Latijns-Amerika, waaronder mensenhandel, drugs en wapens evenals illegale handel van wilde dieren”.
De jaguar
De tijger is gewild in traditionele Chinese medicijnen (TCM). Praktisch elk lichaamsdeel van het dier wordt gezien als genezend. De vraag is een van de redenen waarom dit dier met uitsterven wordt bedreigd. Met nog maar weinig wilde tijgers (geschatte wereldpopulatie is ca. 4000), worden lichaamsdelen van jaguars volgens het WCS en IUCN verkocht als vervangingsmiddelen voor tijgers in Chinese traditionele medicijnen (TCM). Al snel werden vlees (een delicatesse) en pasta (gemaakt door een karkas vijf dagen te koken en vervolgens te gebruiken als een vermeende behandeling voor reuma en achterblijvende seksuele kracht) ook populaire handelswaar. De jaguar (door Chinezen ‘Amerikaanse tijger’ genoemd) is daarmee de volgende kattensoort die wordt gebruikt in TCM; ook leeuwen, luipaarden en sneeuwluipaarden worden meer en meer gebruikt als vervanging voor de tijger.
Vervolgens nam de stroperij op dit dier toe zoals in Bolivia. Lokale mensen, houthakkers en goudzoekers begonnen jaguars te doden en hun lichaamsdelen te bewaren voor “wanneer de Chinezen voorbij komen”, zegt Esteban Payán, bioloog en lid van de Cat Specialist Group van de IUCN Species Survival Commission. Sommige Chinese kopers begonnen bestellingen bij jagers te plaatsen. Bolivia heeft sinds 2014, 57 jaguar-smokkelzaken ingediend. Dit vormt aldus onderzoekers slechts een fractie van de handel, en jaguars zijn slechts een van de vele Amazone-soorten die het doelwit zijn van stropers.
Lees het hele artikel hier.
Foto: jaguars zijn een beschermde diersoort: stropen, verhandelen of verkopen ervan of hun lichaamsdelen is illegaal volgens o.a. internationale verdragen zoals CITES. Maar ondanks dat verbod gaat de (illegale) verkoop gewoon door. Het leidt tot extra druk op de toch al bedreigde jaguar. Copyright foto: Sharon Guynup.
