Onderzoek maakt duidelijk – vele malen minder leeuwen in Namibië dan gedacht

Lange tijd was het onbekend hoeveel leeuwen er in Namibië leven. Daarom werd vorig jaar, van 6 november 2022 tot 6 januari 2023, een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de aantallen leeuwen in de Kunene regio. Het onderzoek concentreerde zich op een gebied van 41.000 km2 van de historische 51.000 km2. Dit gebied, bekend als het kernleeuwgebied, omvat de Conservancies Anabeb, Doro!Nawas, Ehi-rovipuka, !Khoadi-|Hoas, Omatendeka, Orupupa, Puros, Sesfontein, Sorris Sorris, Torra en Tsiseb, drie toeristische concessies ( Etendeka, Hobatere en Palmwag) en het Skeleton Coast National Park van de Hoarusib-rivier in het noorden tot de Huab-rivier in het zuiden. Het onderzoek omvatte daarmee alle leeuwen habitats in dit kerngebied.

Kunene is naast Etosha NP het belangrijkste leefgebied van leeuwen in Namibië en de meeste leeuwen leven dus hier. Recent werden de conclusies van het onderzoek bekend gemaakt waarbij ook het door ons ondersteunde Namibian Lion Trust (NLT) was betrokken. Het onderzoek stelt dat er zo’n 57-60 volwassen leeuwen leven in de Kunene regio en dat is op zijn zachtst gezegd een laag aantal in een gebied dat groter is als heel Nederland.

Schokkende inzichten

Deze aantallen zijn 45-60% lager als eerdere schattingen. Dit maakt duidelijk hoe belangrijk het is om met regelmaat onderzoek te doen naar aantallen dieren. Net als veel andere landen in Afrika heeft Namibië lange tijd gesteld dat het goed gaat met de leeuwen in hun land. Naar aanleiding hiervan kunnen zij quota voor trofeejacht opstellen. Als SPOTS hebben wij ons altijd afgevraagd hoe je realistische quota kunt vaststellen als je niet weet hoeveel leeuwen er daadwerkelijk in je land leven.

De relatieve jeugd van mannetjes binnen de leeuwen van Kunene (10 van de 21 mannetjes werden geschat onder de vijf jaar) wijst op de mogelijkheid dat velen de volledige volwassenheid niet zullen bereiken: in Kunene sterft maar liefst 50% van de mannetjesleeuwen vóór de leeftijd van zes jaar. Trofeejacht is hierbij een belangrijke veroorzaker. Dit is zorgwekkend aangezien belangrijke genen zo niet doorgegeven kunnen worden.

Zorgwekkend

Het is zorgwekkend te noemen dat de aantallen leeuwen in Kunene maximaal 60 individuen telt. Naast Kunene is Etosha NP het belangrijkste leefgebied van leeuwen. Schattingen hier gaan uit van zo’n 400-500 leeuwen. Resume, maximaal zullen er in Namibië nog maar zo’n 600 leeuwen leven. Daaronder vallen ook de beroemde woestijnleeuwen. Deze dieren zijn niet een andere soort leeuwen maar ze zijn bijzonder omdat ze weten te overleven in niet leeuw eigen gebied; de woestijn. Deze leeuwen zijn dan ook een belangrijke trekpleister van Namibië. Maar helaas zijn er naar schattingen nog maar zo’n 24 woestijnleeuwen over.

Alarmbellen

Het onderzoek zou alle redenen moeten zijn voor de Overheid van Namibië om alarmbellen te horen afgaan. Zeker ook omdat Kunene door jarenlange droogte, te maken heeft met lage aantallen prooidieren. Dat zorgt voor nog meer druk op de leeuwen die meer en meer genoodzaakt zijn jacht te maken op vee van boeren die ook in dit gebied leven. Wat weer zorgt voor een toenemend mens/dier conflict.

Toch lijkt Namibië vast te houden aan hun concept van trofeejacht. De Conservancies waar de leeuwen leven, hebben ook dit jaar weer quota opgesteld voor trofeejacht. Zo stelde !Khoadi-|Hoas een quota van twee mannetjes voor. Dat lijkt ons veel gezien het weinige aantal mannetjes in deze Conservancy.

Kan trofeejacht van leeuwen nog wel als middel worden ingezet in Namibië?

Trofeejacht wordt gezien als middel om tot meer tolerantie te komen bij de lokale bevolking. Op zich zit er een logische gedachte achter. Roofdieren waaronder leeuwen, zorgen voor ‘hinder’ wat weer leidt tot weinig tolerantie richting deze dieren. Dit leidt tot een groot conflict waarbij veel dieren gedood worden bijvoorbeeld door vergiftiging. Door nu te zorgen dat deze dieren ook ‘baten’ geven, is trofeejacht als middel gevonden. Middels de inkomsten van trofeejacht, kunnen vergoedingen aan de lokale bevolking gegeven worden bijvoorbeeld als compensatie voor vee verlies door aanvallen van roofdieren. Met de inkomsten kunnen ook scholen gebouwd worden, anti stropers units bekostigd worden en waterputten geslagen worden. Dat zou althans zo moeten zijn in de theorie.

De praktijk laat echter vaak zien dat de mensen die daadwerkelijk slachtoffer zijn van de roofdieren, vaak geen enkele cent terug zien van deze inkomsten. Recent voltooide sociale onderzoeken onder plaatselijke bewoners duiden dan ook op een lage tolerantie voor het leven met leeuwen. De vraag is dan ook hoe trofeejacht op dit moment nog gezien kan worden als instrument voor meer tolerantie in Namibië, zeker met nog maar zo weinig leeuwen in dit land?

Lees het hele artikel hier.