Recent zegden Namibië en Botswana toe dat zij later dit jaar, acht tot tien cheeta’s uit hun landen zullen exporteren naar India. Dit land is sinds 2022 bezig met de herintroductie van cheeta’s in hun land en importeerde toen al cheeta’s uit Zuid-Afrika (twaalf) en Namibië (acht). Negen dieren hebben het niet overleefd en een aantal dieren leeft nog steeds niet in vrijheid. Een reden waarom Namibië in eerste instantie aangaf voorlopig geen nieuwe cheeta’s naar India te willen brengen. Opmerkelijk dus dat ze nu wel een toezegging hebben gedaan. Mijn vermoeden is dat dit alles te maken heeft met de komende CITES conferentie, eind november dit jaar (CoP20).
Cheeta’s in ruil voor steun tijdens CITES?
Eens in de drie jaar vindt de CITES conferentie plaats. Tijdens deze conferentie, waarbij praktisch alle landen van de wereld zijn aangesloten, wordt gesproken over handel in wilde dieren. Aangesloten landen kunnen voorstellen indienen om dieren,- en plantensoorten beter of juist minder goed te beschermen. Over die voorstellen moet vervolgens gestemd worden.
Namibië heeft wederom voorstellen ingediend waarbij ze vraagt om toestemming om hun voorraden van ivoor (olifant) en hoorn van neushoorns, legaal te kunnen gaan verkopen. Dat is op dit moment verboden. Ook Botswana heeft de afgelopen tijd gehint op zo’n voorstel. Het is een voorstel dat op veel tegenstand kan rekenen; de EU bijvoorbeeld heeft altijd tegen dit soort voorstellen gestemd. Veel natuurbeschermingsorganisaties die een lobby voeren bij de aangesloten CITES landen dus ook binnen de EU, zien in zo’n voorstel een gevaar omdat het de illegale stroperij op neushoorns en olifanten verder zou aanmoedigen, de vraag en prijzen zou opdrijven, en de neushoorn,- en olifanten populatie aldus verder zou bedreigen. Daarnaast vrezen zij dat een legale markt mogelijkheden geeft voor het witwassen van geld alsook moeilijkheden om legale verkoop te kunnen onderscheiden van illegale verkoop.
Het zal dus een verhit discussiepunt worden tijdens CITES en Namibië heeft daarom zoveel mogelijk steun nodig om haar voorstel erdoor te krijgen. Als ze die steun krijgt, heeft dit natuurlijk ook gevolgen voor andere landen zoals Botswana die dan zeer waarschijnlijk ook hun voorraden ivoor en hoorn zal willen verkopen.
Het zou me dan ook niet verbazen als een van de afspraken gemaakt in deze cheeta deal is, dat India Namibië zal ondersteunen in hun voorstel aangaande de verkoop van ivoor van olifanten en hoorn van neushoorns. En zo blijkt natuurbescherming onlosmakelijk verbonden met politiek.
Simone Eckhardt
Achtergrond Project Cheetah India
In 2022 begon India met het ambitieuze ‘Project Cheetah’ waarbij dit dier werd herintroduceert. In India leefde de cheeta ooit maar stierf hier uit in de jaren vijftig van de vorige eeuw. India importeerde in 2022 twintig cheeta’s uit Afrika (twaalf uit Zuid-Afrika en acht uit Namibië). Negen cheeta’s hiervan zijn overleden. Op dit moment leven nog niet alle cheeta’s vrij in het park; een gedeelte van hen leeft nog in verblijven.
Project Cheetah heeft de nodige kritiek gekregen o.a. vanuit wetenschappelijke hoek. Cheeta experts stellen bijvoorbeeld dat het leefgebied waar de dieren nu leven, Kuno, te klein is om veel cheeta’s te herbergen. Zo zou er te weinig prooi aanwezig zijn waardoor cheeta’s moeten uitwijken naar gebied buiten het park waardoor ze in conflict komen met mensen. Ook andere, soms draconische maatregelen, worden genomen zoals luipaarden (aartsvijanden van cheeta’s) uit leefgebied te verwijderen.
Andere onderzoekers, met name in India zelf, zijn boos omdat er miljarden gestoken worden in deze herintroductie. Geld dat nu niet gestoken kan worden in bijvoorbeeld de leeuwen van India die leven in GIR National Park. In dit gebied leven de enige leeuwen buiten Afrika maar het gebied wordt te klein voor de toenemende aantallen leeuwen hier. Dat is gevaarlijk omdat bij de uitbraak van een ziekte, de hele populatie kan bezwijken. Daarnaast moeten de leeuwen van GIR meer en meer uitwijken naar bewoond gebied met alle gevolgen van dien. Volgens een rechterlijke uitspraak had een aantal leeuwen vanuit GIR naar Kuno NP gebracht moeten worden. Maar dat kan niet meer met de komst van cheeta’s uit Afrika. Aldus leeuwen wetenschappers in India is de leeuw hier opgeofferd voor de ‘exoot’, de Afrikaanse cheeta.
De regering van India gaat intussen onverstoord door met zijn plannen. Vanaf oktober 2025 kunnen toeristen de eerste safari tours boeken in Kuno NP, met als belangrijk thema: cheeta’s spotten. Met de komst van dit dier kan het land zeggen dat zij belangrijke grote katachtigen binnen haar landsgrenzen heeft (naast de cheeta de tijger, leeuw en luipaard). Garantie voor veel toerisme dus.
