Vrijdag 28 november 2025 stond de illegale handel in cheeta’s op de CITES agenda. Wederom werd in deze vergadering vastgesteld dat de illegale handel in cheeta’s (vooral welpen), alleen maar toeneemt. Geconcludeerd werd dat de subpopulatie cheeta’s in de Hoorn van Afrika hierdoor dreigt uit te sterven. En dat het dan zeer waarschijnlijk is dat deze handel zich naar andere, omringende landen zal verleggen, met alle gevolgen van dien. Wereldwijd zijn er minder dan 7000 cheeta’s en deze illegale handel zorgt voor een grote druk die leidt tot nog meer afname.
Daarom stelde Ethiopië, één van de landen waar de welpen uit het wild worden gehaald, een aantal extra maatregelen voor om deze illegale handel proberen tegen te gaan. Deze voorstellen werden gesteund door het merendeel van de aanwezige landen waaronder de EU. Daar zijn wij dankbaar voor want in onze input richting de EU en Nederland, stelden wij dezelfde extra maatregelen voor. We zijn ook dankbaar voor het feit dat de EU zelfs nog een stapje verder ging en nog meer verscherpingen voorstelde.
De Golfstaten zijn volledig verantwoordelijk voor de illegale handel in cheeta’s die dit dier in de Hoorn van Afrika naar uitsterving brengt. Het dier is daar geliefd als ‘huisdier’. Daarom is het schokkend te zien dat zij niets doet om deze handel aan te pakken. Maar juist proberen alles in het werk te stellen om de cheeta van de CITES agenda te krijgen. Zo stelde Koeweit (gesteund door andere Golfstaten) een wijziging voor die ertoe moet leiden dat de illegale handel in cheeta’s niet langer een apart agendapunt zal zijn tijdens CITES besprekingen. Koeweit wilde dit punt onderbrengen in een ander agendapunt en werkdocument, waarin de (illegale) handel van alle grote katten wordt behandeld. Als dat gebeurt is er een groot risico dat de illegale handel in cheeta’s onder de radar verdwijnt. Simpelweg omdat de andere grote katten veelal te maken hebben met illegale handel gedreven door de vraag naar lichaamsdelen (vooral komende vanuit traditionele Chinese medicijnen, TCM). De illegale handel in cheeta’s wordt echter gedreven doordat mensen de welpen als ‘huisdier’ willen hebben. Door dit punt nu onder te brengen in een ander document, bestaat er een groot risico dat dit onderwerp ondergesneeuwd wordt. Precies natuurlijk wat de Golfstaten beogen, nemen wij aan:)
Verbijsterend was ook dat het secretariaat van CITES deze suggestie overnam met als motivatie dat dit ‘een goed compromis’ is. Bizar want Koeweit (gesteund door slechts een handjevol andere landen waaronder hoofdzakelijk andere Golfstaten) was de enige die dit voorstel deed. Alle andere landen stelden juist zaken voor om nog sterker op te treden tegen de illegale handel. Zij stelden ook dat deze illegale handel in cheeta’s als apart agendapunt op de CITES agenda moet blijven.
Vervolgens werd er een zogenaamd ‘communication document’ opgesteld door het CITES secretariaat. Hier werden alle voorgestelde wijzigingen in opgenomen, waaronder dus het voorstel van Koeweit. Dit document werd vervolgens op 2 december 2025 besproken. Veel natuurorganisaties, waaronder SPOTS, gaven aan dat zij niets zagen in het voorstel van Koeweit en brachten dit over naar o.a. de EU. We zijn dan ook blij dat het voorstel van Koeweit niet is geaccepteerd. O.a. Ethiopië, de VS en de EU, gaven aan dat de illegale handel in cheeta’s gedreven wordt door specifieke factoren die anders zijn dan de illegale handel in andere katachtigen. Het is daarom van belang dat dit punt seperaat op de CITES agenda staat, zo gaven zij aan. Daarentegen werden de extra voorstellen van de EU, Zimbabwe en Ethiopië, om de illegale handel in cheeta’s proberen tegen te gaan, wel aangenomen.
We zijn dus dankbaar voor de inzet van de EU op dit onderwerp. Maar verdrietig dat Koeweit en de andere Golfstaten, niets lijken te willen doen tegen de vraag in hun landen naar cheeta welpen. Waardoor deze illegale handel zich onverminderd zal voortzetten. En dat ze daarentegen juist alles lijken te doen om een betere adressering van die handel, tegen te gaan.
Afbeelding: diverse cheeta welpen die, vanuit Yemen, op social media ter verkoop werden aangeboden aan particulieren in het Midden-Oosten; daar is het dier geliefd als ‘huisdier’. Schattingen gaan uit van meer dan 500 welpen die op deze manier illegaal verhandeld worden. Mede door onderzoek van SPOTS (gesponsord door Abri voor Dieren) werd aangetoond dat deze handel alleen maar toeneemt.
