In 2021 kondigde het Department of Forestry, Fisheries and the Environment (DFFE) in Zuid-Afrika aan, dat ze wilde stoppen met de fokindustrie van leeuwen in hun land. In Zuid-Afrika worden al decennia lang systematisch leeuwen gefokt waarbij de welpen eerst worden ingezet voor toerisme en vrijwilligerswerk en de dieren bij het volwassen worden, worden afgeschoten in canned hunting. Het skelet van de dieren werd jarenlang geëxporteerd naar Azië waar ze gebruikt werden als vervanger van de tijger in traditionele Chinese medicijnen (TCM). Lees meer over deze industrie op onze website knuffelfarms.nl.

Na haar aankondiging was het aan het Ministerie om te komen met een plan van aanpak om deze fokindustrie daadwerkelijk te beëindigen.

Deze week (28 maart 2024) werd het plan van aanpak goedgekeurd door het kabinet van Zuid-Afrika. Het Ministerie geeft aan dat ze middels dit plan duidelijk wil maken wat haar intenties zijn omdat het na de aankondiging in 2021, nog lange tijd onzeker was of ze de plannen rondom de uitfasering van de fokindustrie van leeuwen, zou waarmaken. Zeker de leeuwenfokkers waren ‘not amused’. In het plan wordt over de gefokte leeuwen aangegeven;

To end the captive keeping of lions for commercial purposes and close captive lion facilities, put a halt to the intensive breeding of lion in controlled environments, and end the commercial exploitation of captive and captive-bred lions.

Het Ministerie geeft in het plan duidelijke acties aan die nu geïmplementeerd moeten worden om zo een einde te maken aan de hele industrie. Stappen zijn bijvoorbeeld de sterilisatie van leeuwen, de sluiting van fokfarms alsook een plan van aanpak wat te doen met de naar schatting 10.000 gefokte leeuwen. Hoewel het plan dit niet gedetailleerd vermeldt, is het zeer waarschijnlijk dat een groot deel van deze dieren, geëuthanaseerd zal moeten worden.

Het plan gaat ook in op andere dieren; de olifant, neushoorn en luipaard. Voor wat betreft het luipaard wordt gesteld dat trofeejacht op dit dier gezien wordt als belangrijk maar dat er duidelijkere regels opgesteld moeten worden om te zorgen dat deze trofeejacht ‘sustainable’ is. Alsook dat de inkomsten van deze jacht ten gunste moeten komen aan de lokale bevolking.

Reflectie stichting SPOTS

Stichting SPOTS heeft zich jarenlang ingezet tegen de fokindustrie van leeuwen in Zuid-Afrika en we hebben op dit punt het nodige bereikt;

• Mede door onze lobby werden in 2016 richtlijnen ‘dierenwelzijn in toerisme’ opgesteld waarbij excursies zoals wandelen met leeuwen, werden afgekeurd. De ANVR richtlijnen werden later overgenomen door SATSA in Zuid-Afrika;
• Met andere organisaties zoals World Animal Protection en AAP, werkten we samen aan meer bewustwording bij toeristen; gedurende meerdere jaren voerden we hiertoe gezamenlijke campagnes en zetten we ook een website op; diervriendelijk op reis;
• Met toeristische scholen organiseerden we landelijke congresdagen duurzaam toerisme waarbij de fokindustrie van leeuwen, prominent belicht werd. Onze gedachte hierachter was dat als we bij toekomstige beleidsmakers toerisme een zaadje konden planten, we in de toekomst verlost zouden zijn van foute dierenexcursies;
• We kwamen met regelmaat in actie wanneer wantoestanden werden gemeld op fokfarms van leeuwen in Zuid-Afrika en we hebben menig brief geschreven, wat gelukkig vaak werd opgepakt door het verantwoordelijke Ministerie in Zuid-Afrika;
• We ontwikkelden de website knuffelfarms.nl waarop alle informatie over de fokindustrie van leeuwen en belangrijke berichtgeving hierover, vermeld wordt;
• Samen met partners ontwikkelden wij de internationale website lionpetting.com waar in meerdere talen uitleg wordt gegeven over de fokindustrie van leeuwen;
• Internationaal werkten we samen in de lion coalition en gezamenlijk voerden we de druk op de Overheid van Zuid-Afrika op. Wat uiteindelijk leidde tot een aankondiging van het verantwoordelijke Ministerie dat ze deze industrie inderdaad zou gaan stoppen. Met de recente aankondiging van concrete plannen, gaat dit nu dus echt gebeuren.

Het moet de huidige Minister Creecy nagegeven worden; ze doet het toch maar. Het is niet gemakkelijk om deze industrie te stoppen gezien de enorme belangen van de fokkers. Dat gezegd hebbende is het enorm spijtig, to say the least, dat gedurende vele jaren onvoorstelbaar veel leeuwen onder erbarmelijke omstandigheden hebben moeten leven. En tot op het bot zijn uitgebuit.  Het is ook een bijzonder trieste conclusie dat vele duizenden leeuwen geëuthanaseerd zullen moeten worden. Het is helaas onmogelijk om duizenden leeuwen in opvangcentra op te laten vangen of ze uit te plaatsen in het wild.

Simone Eckhardt

Stichting SPOTS

Foto: de gefokte leeuwen in Zuid-Afrika waren onderdeel van een verdienmodel waarbij toeristen en betalende vrijwilligers, enorm veel geld voor de fokkers binnen brachten. Dit was een van de onderwerpen waarop wij als SPOTS campagne voerden