Sinds enkele jaren zijn we als SPOTS ook actief bezig met een lobby in de politiek. Onze focusdieren cheeta, luipaard en leeuw, hebben te maken met soms hele specifieke problemen. De leeuw en luipaard worden bijvoorbeeld veelvuldig gebruikt in traditionele Chinese medicijnen (TCM) en worden hiertoe uit het wild gestroopt. Daarnaast zijn beide dieren zeer geliefd in de trofeejacht. De cheeta wordt vaak illegaal uit het wild gehaald omdat er mensen zijn die dit dier als huisdier willen hebben. Hierdoor dreigt de subpopulatie in de Hoorn van Afrika, uit te sterven. Omdat er geen stichting is in Nederland die zich met deze problematiek bezighoudt in de politiek, en omdat het wel zeer bedreigende factoren voor ‘onze’ dieren zijn, zijn wij deze lobby begonnen. Dat is geen sinecure want de politiek is stroperig en traag en wij zijn van nature geen geboren lobbyisten. Maar, en daar zijn we best trots op, we hebben al het nodige bereikt!
Een lobby in de politiek is vaak minder ‘sexy’ als concrete hulp in het werkveld zelf zoals bijvoorbeeld de sponsoring van een antistropers unit. En toch is die lobby van enorm belang. Het heeft in onze ogen namelijk niet zoveel zin om geld te blijven investeren wanneer de bron van de ellende niet wordt aangepakt. Dit wordt bijvoorbeeld geïllustreerd door de neushoorn. Jaarlijks worden er miljoenen geïnvesteerd in antistropers units; toch blijft de stroperij op neushoorns ongekend hoog. Daarom is agendering van de redenen van die stroperij, de hoorn die verwerkt wordt in traditionele Chinese medicijnen (TCM), van essentieel belang.
Cheeta welpen worden uit het wild geroofd omdat ze geliefd zijn als huisdier. @Patricia Tricorache
Wat doen we in de politiek?
Veel wilde dieren worden verhandeld. Een orgaan dat hiermee bezig is, is CITES. Daar zijn praktisch alle landen van de wereld bij aangesloten waaronder ook Nederland. Middels onze lobby in de Nederlandse politiek maar ook door actief input te geven aan de EU (Nederland treedt vaak binnen EU verband op) proberen wij ‘onze’ dieren te agenderen. We werken aan een betere bescherming van de leeuw en luipaard middels CITES verdragen en maken ons ook hard tegen het gebruik van wilde, bedreigde dieren in traditionele Chinese medicijnen (TCM). Ook voor de cheeta voeren wij een actieve lobby zodat dit dier middels CITES verdragen, beter beschermd wordt.
Traditionele Chinese medicijnen (TCM)
Wij hebben op zich niets tegen TCM maar wel tegen dat gedeelte waarbij wilde, bedreigde dieren (en planten) worden verwerkt omdat dit ‘heilzaam’ zou zijn. Door de enorme vraag dreigen vele diersoorten uit te sterven: neushoorns, pangolins maar ook grote katten. Van oudsher is de tijger populair in TCM maar omdat dit dier praktisch is uitgestorven, moet men op zoek naar een alternatief. Die vindt men o.a. in luipaarden, jaguars, sneeuwluipaarden en leeuwen die hierdoor steeds vaker gestroopt worden.
Onze lobby begon in 2019; toen nam de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) TCM op in hun ICD; dat gebeurde na jarenlange lobby door China. De WHO stelt hiertoe ook beleid op die wordt vastgelegd in haar ‘Strategy Traditional Medicines’ die voor een flink aantal jaren de strategie op dit onderwerp bepaalt. De WHO zet sterk in op traditionele medicijnen omdat zij stellen dat de meerderheid van de wereldbevolking, hiervan afhankelijk is. Op zich begrijpen wij dit standpunt maar wij vinden dat dit niet rechtvaardigt dat hierdoor diersoorten uitsterven. Dat is immers slecht voor de biodiversiteit van de wereld. Maar het brengt ook de nodige zoönotische risico’s met zich mee. COVID-19 wordt nog steeds gelinkt aan twee dieren die zeer geliefd zijn als voedsel en medicijn; de pangolin (schubdier) en vleermuis. Wij vinden daarom dat de WHO zich duidelijk moet uitspreken tegen het gebruik van wilde, bedreigde dieren in dit soort medicijnen.
Sinds 2019 werden door onze lobby enkele belangrijke moties aangenomen waardoor traditionele medicijnen steeds vaker op de agenda kwamen. Tot die tijd was dit onderwerp haast onbespreekbaar; traditionele medicijnen worden vaak gebruikt door de lokale bevolking en dus wordt het vaak als ‘politiek incorrect’ gezien om dit onderwerp te adresseren. Ook de WHO is zoals gezegd een belangrijk promotor van traditionele medicijnen en ingaan tegen een erkende organisatie zoals de WHO, is ook ‘not done’.
Het heeft veel energie gekost maar uiteindelijk paste de WHO haar ‘Strategy Traditional Medicines 2025-2034’ aan. Een belangrijke aanpassing hierin is dat landen die bedreigde dieren gebruiken in traditionele medicijnen, worden opgeroepen dit uit te faseren. Alsook wordt nu uitgesproken dat bij het gebruik van traditionele medicijnen, rekening moet worden gehouden met internationale verdragen zoals CITES. Lees hier meer.
Ons belangrijkste speerpunt ten aanzien van dit onderwerp hebben wij in 2025 dus bereikt. Nu is het zaak om de vinger aan de pols te houden.
In Hongmao medicinal wine worden luipaarden verwerkt. Onderzoek heeft aangetoond dat alleen al voor dit product, jaarlijks 1000 luipaarden verwerkt worden. Aangezien het luipaard een beschermd diersoort is waardoor handel zeer beperkt mogelijk is, komen deze luipaarden waarschijnlijk uit de illegale handel. Het drijft ondersoorten nu al naar de rand van uitsterven.
Illegale handel in cheeta’s
We vragen in de politiek ook aandacht voor de illegale handel in cheeta’s die vooral vanuit Oost Afrika (illegaal) naar het Midden Oosten worden vervoerd. Hier is een grote vraag naar wilde cheeta’s om als huisdier gehouden te worden en de subsoort in Oost-Afrika dreigt er door uit te sterven. Ook hierin kan Nederland een belangrijke rol spelen bijvoorbeeld door binnen CITES aan te dringen op stevigere maatregelen die dit soort handel moet voorkomen.
Mede door onze lobby heeft Nederland zich hard gemaakt voor de totstandkoming van de ‘Big Cat Task Force‘. Aldus CITES is de illegale handel in bepaalde wilde katten zo groot, dat hier meer aandacht aan gegeven zou moeten worden. Dat zal gebeuren middels deze groep. Mede door onze lobby is ook Nederland toegetreden tot deze Big Cat Task Force. Ook hierdoor kunnen wij een vinger aan de pols houden.
Lobby voor de leeuw
De aantallen leeuwen kelderen (naar schatting minder dan 20.000, dus minder dan neushoorns…) maar toch is er weinig aandacht voor dit dier. De leeuw is ook niet tot het uiterste beschermd middels CITES verdragen. Dat heeft alles te maken met de trofeejacht. De leeuw is hierin zeer geliefd en een betere bescherming zou trofeejacht bemoeilijken. Als SPOTS vinden wij dat de leeuw wel beter beschermd zou moeten worden maar merken we al jaren dat dit een zeer lastig punt is waaraan de EU zich niet lijkt te willen branden. Zelfs nadat er een door ons belobbyde motie hiertoe werd aangenomen, besloot de EU zich niet hard te maken voor een betere bescherming van dit dier.
Vandaar dat wij ons tijdens de laatste CITES conferentie (2025) gericht hebben op het inzichtelijk krijgen hoeveel leeuwen er nu daadwerkelijk zijn. Want landen hebben veelal geen idee hoeveel leeuwen er in hun land leven. Toch stellen vooral Zuidelijke Afrikaanse landen die trofeejacht op leeuwen aanbieden (zoals Zimbabwe, Botswana en Namibië), dat het goed gaat met de leeuwen in hun land. Die zouden stabiel en soms zelfs toenemend zijn. Dit vinden wij als SPOTS een boute uitspraak aangezien deze landen dit niet kunnen onderbouwen met recent wetenschappelijk onderbouwd onderzoek. Dit hebben wij aangetoond in onze input en aangedragen tijdens stakeholdersmeetings richting CITES 2025. We vroegen vervolgens of Nederland/de EU ervoor kan zorgen dat er meer druk komt op landen met handel in leeuwen om daadwerkelijk onderzoek naar aantallen leeuwen in hun land te doen. En dat is gelukt! Lees hier meer.
Voorlichtingscampagnes
Het is ook van belang om bij consumenten, zoals toeristen, aandacht te vragen voor specifieke onderwerpen. Zo geven wij structurele aandacht aan wat wij ‘knuffelfarms’ noemen. Dat zijn plaatsen waar toeristen en vrijwilligers interacties kunnen hebben met wilde dieren. Deze worden veelal specifiek gefokt voor dit doel en waar ze eindigen als ze volwassen worden, is zeer de vraag. Lees meer over dit onderwerp op onze website knuffelfarms, die geheel gaat over dit onderwerp.
Wij vinden het echter bijzonder frustrerend dat deze taak, voorlichting, alleen ligt bij stichtingen zoals de onze. Zeker omdat achter dit soort interacties vaak een illegale handel schuilgaat maar ook risico’s geeft op virusuitbraken zoals COVID-19. Vandaar dat wij in onze lobby in de politiek ook vragen naar bewustwordingscampagnes vanuit de Overheid op dit soort interacties.
Selfies met wilde katten zijn nog steeds enorm populair. Mensen zijn zich veelal onbewust dat achter dit soort foto’s veel dierenleed schuilt alsook dat hier gezondheidsrisico’s aan kleven
Word donateur of adoptieouder en help mee
De wilde katachtigen staan op punt van uitsterven. Dat mogen we niet laten gebeuren. We willen immers een wereld waar generaties na ons nog kunnen genieten van deze prachtige dieren. Help ons en word donateur, adoptieouder of doe een eenmalige gift.
