Wetenschappelijke naam

Prionailurus planiceps.

Uiterlijk

De platkopkat is geheel aangepast aan het leven in en rondom water, meer nog zelfs dan de vissende kat.

• Vacht:
  • Van rood- en grijsbruin tot grijze tinten.
• Kop:
  • Heeft een behoorlijk lange snuit.
  • Heeft een plat voorhoofd waarnaar de platkopkat is vernoemd.
  • Kleine ronde oren staan aan de zijkant van de kop
  • De grote ogen zijn dicht bij elkaar geplaatst en witomrand.
• Poten:
  • Kort met lange smalle voetzolen.
  • Bij het spreiden van de tenen is er bij de platkopkat meer “zwemvlieshuid” te zien dan bij de voeten van de vissende kat.
  • Ook het gebit vertoont aanpassingen op het leven in een waterrijke omgeving; de tanden en kiezen zijn in verhouding langer en scherper dan bij andere katachtigen.
• Staart:
  • Kort en borstelig behaard.
• Bijzonderheden:
  • De platkopkat kan de nagels niet meer geheel intrekken. Daar komt bij dat de vlezige teendelen het kortst zijn van alle katachtigen. Door deze twee eigenschappen steken de nagels geheel uit (het verst van de tot nu toe 4 katachtigen waarbij dit bekend is: cheetah, vissende kat en Iriomotokat).
  • Ook het gebit vertoont aanpassingen op het leven in een waterrijke omgeving. De tanden en kiezen zijn in verhouding langer en scherper dan bij andere katachtigen.

Verspreiding en leefgebied

Gebied & omgeving:

• De platkopkat komt alleen voor op de Indonesische eilanden Sumatra, Borneo en het Maleisische schiereiland (Brunei Darussalam, Maleisië, Saba, Sarawak en het uiterste zuiden van Thailand).
• Het leefgebied vertoont vele onderbrekingen en strekt zich uit rondom waterrijke gebieden, moeras- en mangrovegebieden, laaglandbosgebieden, meren, stromen en turfmoerasbossen.
• De platkopkat kan leven in tweede generatiebossen maar bewijs voor het kunnen overleven in palmplantagegebieden is tot nu toe niet aangetoond.
• Begin 2010 is 70% van het van oudsher geschikte leefgebied getransformeerd in een voor deze kleine kat ongeschikt gebied.

Hoogte: 700 m.

Territorium

Onbekend.

Gedrag

Tot nu toe is er nauwelijks iets bekend over het algemene gedrag van de platkopkat en er is slechts een handvol foto’s gemaakt door automatische camera’s in de nachtelijke uren en vroege ochtenduren nabij water en tot een hoogte van 100 m boven zeeniveau. Uit gevangenschap is bekend dat deze bijzondere kat uren achtereen in water kan spelen en jagen.

Voortplanting

Over het voortplantingsgedrag van de platkopkat is niet veel bekend.

Een van de zeldzame foto’s in het wild genomen: Krau Malesië

Jacht

Wijze van jagen:

De platkopkat jaagt voornamelijk in het water, meest in de nacht maar ook in de vroege ochtenduren. Uit camerabeelden in Krau Maleisië blijkt dat platkopkatten ook uitstekende klimmers zijn. 

Dieet

Door de lokale bevolking wordt gemeld dat ook pluimvee af en toe ten prooi valt maar hier is niet echt bewijs voor omdat de platkopkat en de Bengaalse kat in de lokale taal vaak hetzelfde worden genoemd.

• Vis.
• Garnaaltjes.
• Al wordt aangenomen dat ook kleine knaagdieren en vogels gegeten worden, het is niet zeker.

Status

IUCN Rode Lijst: Endangered (bedreigd).

CITES Appendix: I
Dit betekent dat het om een diersoort gaat die met uitsterven wordt bedreigd. Handel in deze
diersoort is niet toegestaan (slechts in zeer uitzonderlijke gevallen).

Geschat aantal: 2.500 waarbij deelpopulaties niet meer dan 250 katten tellen.

Bedreiging

De platkopkat is geheel beschermd door nationale wetgeving in het gehele leefgebied. Jacht op en handel in platkopkatten is verboden in Indonesië, Maleisië en Thailand.

• Het verloren gaan van watergebieden in Zuidoost-Azië door irrigatie, ontginning, ontbossing, vervuiling, overbejaging en overbevissing vormt de grootste bedreiging voor de platkopkat.
• Overbevissing is wellicht de belangrijkste bedreiging. De platkopkat zal binnen 12 jaar (2 generaties) met 20% teruglopen als dit zo doorgaat.
• Jacht voor huiden.
• Vallen bestemd voor pluimveerovers.

Ondersoorten

Niet bekend.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: 44-52 cm (vrouwtjes zijn zichtbaar kleiner).
• Staartlengte: ca. 12,8-17 cm.
• Gewicht: 1,5-2,2 kg.
• Levensverwachting: onbekend.

Wil je een spreekbeurt over de platkopkat houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Laatst bijgewerkt:
2022