Wetenschappelijke naam

Felis libyca

Uiterlijk

De Afrikaanse wilde kat is lichter en fijner gebouwd dan de Europese wilde kat (Felis silvestris) en heeft een dunnere vacht en staart.

• Vacht:
  • In het algemeen is de vachtkleur donkerder in vochtigere streken en lichter in drogere en meer open gebieden;
  • bruingele tot grijze vacht;
  • De poten hebben zwarte horizontale strepen.
• Kop:
  • Gezicht en de buik zijn minder grijs;
  • Achterzijde van de oren is vaak donkerder van kleur.
• Staart:
  • Met zwarte ringen;
  • Zwarte punt.

Verspreiding en leefgebied

Wellicht wat verwarrend maar de wilde kat die leeft in Azië, wordt ook tot de soort ‘Afrikaanse wilde kat’ gerekend (sinds 2017). Dat komt omdat er nog niet veel onderzoek is gedaan naar deze kattensoort; wat onderzoek bemoeilijkt is dat het dier vaak lastig te onderscheiden is van de huiskat. Het is dus zeer wel mogelijk dat bij nader onderzoek, een verdere onderverdeling in deze soort zal plaatsvinden. Dit lijkt ook logisch; dieren die leven in hele andere leefgebieden zullen ook een andere leefwijze kennen. Maar tot dusver worden de wilde katten in Afrika en Azië als dezelfde soort gezien en wordt er middels ondersoorten een verdeling gemaakt.

De wilde kat in Azië

Het dier heeft dus een zeer brede verspreiding en wordt aangetroffen in het grootste deel van Afrika, Zuidwest- en Centraal-Azië tot India, China en Mongolië. De leefomgeving van deze kat kent, gezien de grootte van het gebied, een grote verscheidenheid zoals steppen, savanne en bossen. Belangrijk is dat er voldoende beschutting, zoals struikgewas en hoog gras, aanwezig is. Het is onbekend tot welke hoogtes dit dier leeft.

In uitgestrekte regenwouden en diep in de woestijn komt deze wilde kat niet voor.

Op de afbeelding hieronder zie je het verspreidingsgebied van de Afrikaanse wilde kat. De kleur rood is het gebied waar met zekerheid Afrikaanse wilde katten leven, oranje: gebied waar de dieren zeer waarschijnlijk leven, grijs: onbekend.

Copyright: Ghoddousi et al. 2022, IUCN Red List of Threatened Species 2022

Territorium

Het woongebied van een mannetje overlapt meestal met dat van enkele vrouwtjes.

Gedrag

• De Afrikaanse wilde kat leeft in principe solitair, behalve tijdens de paartijd en als de moeder jongen heeft;
• Niet zelden is het mannetje dan regelmatig in de buurt en zoekt even contact met het vrouwtje;
• Jaagt voornamelijk ‘s nachts of in de vroege ochtend;
• De soort die leeft in Afrika, houdt niet van menselijke activiteiten en mijdt over het algemeen bewoonde gebieden. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld zijn soortgenoot in Azië;
• Overdag houdt deze kat zich schuil in dicht struikgewas, holle bomen en rotsspleten.

Voortplanting

• Nestplaats: op goed verborgen plaatsen zoals in hoog gras, holle bomen of boomholten en rotsspleten. Ook worden er veelvuldig holen gebruikt die andere dieren gemaakt hebben;
• Geboorteperiode: september-maart;
• Draagtijd: 56-63 dagen;
• Aantal jongen: 1-8 kittens (meestal 3-4);
• Gespeend: na 1,5-4 maanden;
• Zelfstandig: na ongeveer 5 maanden.

Copyright Boland project – Jeannie Hayward & Anita Meyer – Cape Leopard Trust

Jacht

Wijze van jagen:

• Het zijn goede klimmers al jagen ze voornamelijk op de grond;
• De kat besluipt en prooi en bespringt deze als de prooi op ongeveer een meter afstand is.

Klik hier voor een filmpje van de Afrikaanse wilde kat op jacht.

Dieet

• Kleine zoogdieren tot de grootte van een haas;
• Soms ook de jongen van de kleine antilopen;
• Vogels;
• Reptielen;
• Ongewervelden zoals insecten.

Status

• IUCN Rode Lijst: Least concern (niet bedreigd);
• CITES Appendix: de Afrikaanse wilde kat is opgenomen in bijlage II van CITES, maar is in het grootste deel van zijn verspreidingsgebied in Afrika niet beschermd. In sommige landen is jacht op dit dier verboden zoals in Algerije, Israël en Marokko;
• Geschat aantal: Onbekend.

Bedreiging

• Het verdwijnen van leefgebied;
• Versnippering van leefgebied;
• Kruising met (verwilderde) huiskatten.

Ondersoorten

Er worden drie ondersoorten erkend. Klik hier voor een overzicht.

Voor foto’s en meer informatie over de Afrikaanse wilde kat in Azië (Felis lybica ornata), klik hier.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: mannetjes ca. 54,5-66,5 cm, vrouwtjes ca. 46-62 cm.
• Staartlengte: ca. 25-37 cm.
• Gewicht: mannetjes ca. 4-6 kg, vrouwtjes ca. 2,3-5 kg.
• Levensverwachting: in het wild onbekend, in gevangenschap ca. 15 jaar.

Wil je een spreekbeurt over de wilde katten houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Laatst bijgewerkt:
april 2024