Wetenschappelijke naam

Caracal aurata.

Uiterlijk

Ongeveer tweemaal zo groot als de gemiddelde huiskat. De kop is wat afgeplat en de snuit is wat langer in vergelijking met de meeste andere katachtigen. In één nest kunnen zowel rode, bruine als zwarte en grijze kittens geboren worden. Dit geldt ook voor de verschillende vachtpatronen.

• Vachtkleur:
  • Okerkleurig.
  • Roodbruine tinten.
  • Grijs.
  • Zwart (melanistisch).
• Vachtpatroon:
  • Egaal.
  • Rozetten.
  • Combinaties van beide patronen.

Verspreiding en leefgebied

Hoewel sterk afhankelijk van een bosrijke omgeving, door opportunistisch gedrag weet deze kat zich te handhaven, zelfs in gefragmenteerd gebied.

Gebieden & omgeving:

• Regenwouden van westelijk en centraal Afrika.
• Geeft de voorkeur aan bosachtig gebied.
• Dicht struikgewas.

Hoogte:

• Maximaal 3.600 m.

Territorium

Net als bij andere katachtigen, gaat men er van uit dat deze katten een territorium hebben dat ook gemarkeerd wordt.

Gedrag

Waarschijnlijk weet men van alle katten die in Afrika leven over deze soort het minst. In het wild leeft de Afrikaanse goudkat zeer waarschijnlijk solitair:

• De ondersoort in Oeganda, Kongo en omstreken: Meer actief in de donkere uren dan overdag. Het is mogelijk dat deze kat hier overdag wordt verward met de duiker (een kleine antilopesoort).
• De ondersoort in Gabon en omstreken: Een opportunistisch activiteitspatroon. Dit houdt in: gevarieerd actief overdag en ‘s nachts, afhankelijk van de omgevingsfactoren zoals bedreigingen door roofdieren (aanwezigheid van luipaarden), de aanwezigheid van prooidieren en het tijdstip waarop zij in hun gebied het meest actief zijn.
• Gevaren: De Afrikaanse goudkat is een gewilde prooi voor de luipaard.
• In 2021 vastgelegd op camera in Angola, Oeganda en Cameroen.

Voortplanting

Vrouwtjes voor het eerst krols met 11 maanden en mannetjes sexueel volwassen met 18 maanden. Ontwikkeling kittens sneller dan bij andere kleine katachtigen.

• Draagtijd: ca. 75 dagen.
• Aantal jongen: 2 (bekend uit gevangenschap, niet in het wild).
• Ogen gaan openen: 2-3 dagen.
• Ogen geheel open: 6 dagen (kittens ook gelijk veel actiever).
• Staan: 10 dagen.
• Mobiel: 16 dagen.
• Vlees eten: 40 dagen.

Kitten gefotografeerd met een automatische camera Copyright David Mills, WCS en Panthera – 2015

Jacht

In januari 2015 zijn er resultaten bekend geworden van zeven onderzoeken met automatische camera’s die in het Kibale National Park in Oeganda zijn gehouden. Hieruit is het onderstaande gebleken:

• Op de heetste uren van de dag om luipaarden te vermijden.
• De Afrikaanse goudkat kan klimmen maar jaagt toch het liefst over de grond.

Dieet

• Knaagdieren.
• Vogels.
• Apen.
• Bosvarkens.
• Duikers (kleine antilopesoort).
• De Afrikaanse goudkat vergrijpt zich soms aan geiten maar omdat dit niet de hoofdbron van inkomsten is van de lokale bevolking vormt dit geen probleem.

Status

• IUCN Rode Lijst: Near threatened (bijna bedreigd).
• CITES Appendix: II.
  Dit betekent dat het om een bedreigde diersoort gaat maar die niet met uitsterven wordt bedreigd. Handel in deze diersoort is gereguleerd toegestaan.
• Geschat aantal: >10.000.

Bedreiging

• Grootste bedreiging is stropen met strikken (toevalligheidsslachtoffer).
• Bushmeat-stroperij (prooidierroof).
• Ook zijn er slachtoffers door verstrikt raken in (illegaal) opgezette vallen, al zijn deze niet voor hen bedoeld. Om deze redenen is de status Near threatened gekozen.

Ondersoorten

Klik hier voor een overzicht.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte:  61-100 cm.
• Staartlengte: 16-46 cm.
• Hoogte: ca. 50 cm.
• Gewicht: 11-18 kg, vrouwtjes zijn meestal lichter en kleiner.
• Levensverwachting: ca. 15 jaar in gevangenschap, in het wild waarschijnlijk lager.

Wil je een spreekbeurt over de Afrikaanse goudkat houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.