Wetenschappelijke naam

Lynx rufus

Uiterlijk

De rode lynx is een kleine katachtige waarbij de mannetjes en vrouwtjes behoorlijk in grootte van elkaar kunnen verschillen. Per streek, klimaat en het type leefgebied kan ook het vachtpatroon en de kleur enorm verschillen. De rode lynx lijkt erg op de Canadese lynx, maar heeft kortere oorpluimen, kortere poten, kleinere voorpoten zonder dikke vacht en een steviger uiterlijk.

Zowel melanistische (zwarte) als albino’s zijn waargenomen. Mannetjes zijn 30-40% zwaarder dan vrouwtjes en rode lynxen in het noorden van het verspreidingsgebied zijn over het algemeen groter dan in het zuiden.

Kenmerkend voor alle lynxsoorten is de korte staart. Waarom deze dieren nu een korte staart hebben, is nog onbekend hoewel er wel diverse theorieën zijn. Bijvoorbeeld dat dit te maken heeft met hun jachtstijl en leefgebied (betere wendbaarheid in dichte vegetatie).

• Vachtkleur:
  • Dikke vacht in verschillende tinten licht-, donker, en roodbruin naar grijsbruin;
  • Verschillende tinten grijs.
• Vachtpatroon:
  • Zwarte of donkerbruine strepen op de poten en rug;
  • Zwarte of donkerbruine vlekken op de rest van het lichaam;
  • Kleine wolkachtige vlekken;
  • Borst, buik en onderkant van de staart zijn lichter tot wit van kleur.
• Kop:
  • De kop is klein en breed en omgeven door een kraag van bont;
  • De oren hebben korte zwarte pluimpjes (de kortste van alle lynxen);
  • Achterzijde van de oren is zwart met een witte oorvlek;
  • Grote bakkebaarden, vooral in de winter;
  • De ogen zijn wit omrand;
  • Snorhaarkussentjes met duidelijke zwarte stippen en witte snorharen;
  • Het neusleertje is vleeskleurig met een zwart randje.

• Staart:
  • Kort, de kortste van alle lynxen;
  • Met zwarte punt en enkele ringen;
  • De onderkant van de staart is wit en niet zwart zoals bij andere lynxsoorten.
• Poten:
  • Grote voeten, maar bij lange na niet zo groot als die van de Canadese lynx;
  • De onderkant van de poten zijn licht met donkere markeringen..

Verspreiding en leefgebied

De rode lynx is te vinden in bijna geheel Noord-Amerika evenals in het zuiden van Canada en het noorden van Mexico. Hij leeft in verschillende gebieden, alleen grote gecultiveerde gebieden zijn niet in trek, maar heeft meer een voorkeur voor bossen dan voor open gebieden. In het zuidoostelijk deel van de Verenigde Staten (VS) zijn de populaties groter en dichter dan in het westen van de VS. In Mexico is het aantal rode lynxen laag.

Gebied & omgeving:

• Deze lynx voelt zich in veel gebieden thuis: van noordelijke naaldbossen, gemengde bossen en hardhoutbossen tot droge tropische loofbossen;
• Moerasgebieden langs de kust in het zuidoosten;
• Woestijn- en struikgewasgebieden in Mexico;
• Gebieden met een dichte onderbegroeiing en grote prooidichtheid zijn het meest in trek.

Hoogte:

• Maximaal 3.500 meter. De rode lynx wordt over het algemeen aangetroffen op lage of gemiddelde hoogte. In het westen van de VS zijn ze echter waargenomen tot op een hoogte van 2575 meter en in het westen van Mexico tot op 3500 meter hoogte.

Territorium

De grootte van het territorium van de rode lynx varieert afhankelijk van het type leefgebied en klimaat: vanaf 6 km² voor vrouwtjes in Zuid-Californië tot 325 km² voor mannetjes in de staat New York. In het noorden en westen van het verspreidingsgebied en in delen van de US zijn de territoria groter dan die van rode lynxen in het zuiden.

De territoria van mannetjes omsluiten meestal die van meerdere vrouwtjes en als een gebied voldoende voedselbronnen heeft kunnen de territoria van vrouwtjes ook overlappen.

Gedrag

Rode lynxen leven, zoals veel katachtigen, alleen. Mannetjes bemoeien zich alleen tijdens de paartijd met vrouwtjes. Ze leven op de grond, maar zijn goede klimmers. Als ze zich bedreigd voelen, vluchten ze in bomen of zelfs in cactussen. Overdag rust de rode lynx in een rotsspleet of dicht struikgewas. Soms houdt hij zich op in een boom.

De meeste activiteit vindt in de schemering en nacht plaats.

De rode lynx markeert zijn territorium met urine, uitwerpselen, afscheidingen uit de anaalklieren en door over de grond te schrapen om zo met andere bobcats te communiceren. Onderlinge gevechten kunnen er heftig aan toe gaan met veel verbale geluiden.

Voortplanting

• Paring: meestal in de late winter (februari/maart) of vroeg in het voorjaar;
• Draagtijd: gemiddeld 50-70 dagen;
• De jongen (kittens) worden geboren in een nest van gedroogde planten in een grot, in een schuilplaats tussen de rotsen of in een holle boom. Ze hebben bij de geboorte reeds een gevlekte vacht;
• Aantal jongen: 1-8 maar meestal drie kittens;
• Ogen gaan open: na gemiddeld 8-10 dagen;
• Gespeend: na ongeveer twee maanden;
• Op eigen benen: jonge rode lynxen verlaten de moeder meestal vanaf een leeftijd van zo’n acht maanden;
• De dieren zijn gemiddeld seksueel volwassen vanaf ongeveer 9-12 maanden (vrouwtjes) en 1 1/2 jaar (mannetjes).

Uit onderzoek is naar voren gekomen dat vooral jonge mannetjes flinke afstanden kunnen afleggen op zoek naar nieuw territorium.

Jacht en dieet

De rode lynx kent een groter menu vergeleken met de andere drie lynxen (Europese, Canadese en Spaanse) waarbij het konijn als prooi veel belangrijker is. De prooi van de rode lynx weegt meestal minder dan drie kilo, maar kan veel zwaarder zijn. Verschillende studies hebben aangetoond dat mannetjes de neiging hebben grotere prooien te eten dan vrouwtjes, en dat jonge exemplaren proportioneel meer knaagdieren en aas eten dan volwassen exemplaren.

Op het menu staan konijnen en andere knaagdieren, jonge hoefdieren, op de grond levende vogels en reptielen. Maar bij een gebrek aan prooidieren, zal de lynx zijn voorkeur zo verschuiven. Het is dus een opportunistisch jager.

De rode lynx besluipt een prooi eerst tot zo dichtbij mogelijk waarna deze wordt besprongen. Als de vangst lukt, bijt de lynx de prooi dood door een beet in de nek waarbij de nekwervels ontzet worden.

Rode lynxen staan zelf op het menu van vossen en coyotes. Een andere vijand is de poema.

Hier kun je een filmpje zien van een rode lynx op jacht.

Status

De rode lynx is de meest voorkomende kattensoort in Noord-Amerika en wordt als talrijk beschouwd. De meeste dieren leven, zo denkt men, in de Verenigde Staten. In 2010 schatten biologen dat de totale populatie in de Verenigde Staten tussen de 2,3 en 3,6 miljoen dieren bedroeg. Dit zou betekenen dat de populatie sinds eind jaren negentig aanzienlijk is toegenomen.

In Canada wordt aangenomen dat de meeste populaties stabiel zijn. De populatietrends in Mexico zijn niet goed bekend. In sommige delen van Centraal-Mexico lijkt de rode lynx zeer zeldzaam te zijn.

• IUCN Rode Lijst: Least concern (niet bedreigd);
• CITES Appendix: II. Dat betekent dat er (gereguleerd) gehandeld mag worden in de rode lynx. Zijn vacht is erg populair in de bonthandel;
• Geschat aantal: 2.352.276 – 3.571.681 (VS).

Bedreiging

Zoals gezegd is de rode lynx een dier dat nog veelvuldig voorkomt. Toch zijn er ook voor dit dier bedreigingen waaronder jacht voor zijn vacht.

De vacht van de rode lynx is de meest voorkomende vacht op de internationale markt en dit dier is de meest bejaagde kattensoort. Tussen 2000 en 2006 werd er gemiddeld 29.772 vachten van rode lynxen verkocht. Elk jaar worden er zo’n 20.000 tot 40.000 rode lynxen legaal gejaagd voor de markt. Bovendien zijn de prijzen voor bont de afgelopen jaren gestegen van $ 85 in 2000 naar $ 589 in 2013, van $ 447 in 2014 naar $ 305 in 2015. Dit komt door de grote vraag in China, Europa en Rusland naar vachten, wat zorgwekkend is.

Andere bedreigingen zijn;

• Afname van leefgebied. Het dier vertoont een zeker aanpassingsvermogen aan verstedelijking maar heeft er wel onder te leiden. Doordat leefgebied bijvoorbeeld versnipperd raakt en hij wegen moet oversteken om ander leefgebied en/of partners te vinden – veel dieren worden hierbij aangereden;
• Door afname van leefgebied komt het dier ook steeds vaker in conflict met mensen (mens/dier conflict). In bepaalde gebieden wordt hij gezien als plaag omdat hij soms vee doodt en de nodige rode lynxen worden in dit conflict gedood;
• De verspreiding van ziekten zoals hondenziekte van huishonden naar de rode lynx baart zorgen;
• Rode lynxen worden gedood door poema’s en in Zuid-Florida nam het aantal waarnemingen van de dieren af door de toename van invasieve pythons;
•  Soms worden rode lynxen als huisdier gehouden.

Er zijn kruizingen gezien tussen de rode en Canadese lynx in sommige delen van hun verspreidingsgebied. Dit zou een gevaar kunnen gaan vormen doordat de zuivere soorten hierdoor kunnen verdwijnen.

Ondersoorten

Er worden op dit moment twee ondersoorten erkend maar men denkt dat er meerdere ondersoorten zijn; veel moet nog onderzocht worden. Klik hier voor een overzicht.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: gemiddeld 50-120 centimeter;
• Staartlengte: gemiddeld 9-25 centimeter;
• Gewicht: gemiddeld 6-20 kilo.

Mannetjes zijn over het algemeen 30-40% groter en zwaarder dan vrouwtjes.

• Levensverwachting: in het wild gemiddeld 10-14 jaar, in gevangenschap soms wel 20 jaar.

Wil je een spreekbeurt over de rode lynx houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Op YouTube zijn diverse filmpjes te vinden van de rode lynx, waaronder deze.

Laatst bijgewerkt:
juli 2025