Wetenschappelijke naam

Caracal aurata.

Uiterlijk

Ongeveer tweemaal zo groot als de gemiddelde huiskat. De kop is wat afgeplat en de snuit is wat langer in vergelijking met de meeste andere katachtigen. In één nest kunnen zowel rode, bruine als zwarte en grijze kittens geboren worden.

• Vachtkleur:
  • Okerkleurig.
  • Roodbruine tinten.
  • Grijs.
  • Zwart (melanistisch).
• Vachtpatroon:
  • Egaal.
  • Rozetten.
  • Combinaties van beide patronen.

Verspreiding en leefgebied

Hoewel sterk afhankelijk van een bosrijke omgeving, weet deze kat zich door opportunistisch gedrag te handhaven in diverse leefgebieden – zelfs in gefragmenteerd gebied.

Gebieden & omgeving:

• Regenwouden van westelijk en centraal Afrika.
• Geeft de voorkeur aan bosachtig gebied.
• Dicht struikgewas.

Hoogte:

• Maximaal 3.600 m.

Verspreidingsgebied Afrikaanse goudkat

Nb In 2021 werd dit dier ook vastgelegd op cameratraps in Angola, Oeganda en Cameroen.

Territorium

Net als bij andere katachtigen, gaat men er van uit dat deze katten een territorium hebben dat ook gemarkeerd wordt.

Gedrag

Waarschijnlijk weet men van alle katten die in Afrika leven over deze soort het minst. In het wild leeft de Afrikaanse goudkat zeer waarschijnlijk solitair:

• De ondersoort in Oeganda, Kongo en omstreken: meer actief in de donkere uren dan overdag. Het is mogelijk dat deze kat hier overdag wordt verward met de duiker (een kleine antilopesoort).
• De ondersoort in Gabon en omstreken: een opportunistisch activiteitspatroon. Dit houdt in dat ze hun gedrag aanpassen aan omgevingsfactoren. Dat kan de bedreiging van andere roofdieren zijn (zoals luipaarden die een gevaar zijn voor de Afrikaanse goudkat), de aanwezigheid van prooidieren en het tijdstip waarop zij het meest actief zijn. Hierop past de Afrikaanse goudkat in dit gebied zijn gedrag aan.

Voortplanting

Vrouwtjes voor het eerst krols met 11 maanden en mannetjes sexueel volwassen met 18 maanden. Ontwikkeling kittens sneller dan bij andere kleine katachtigen.

• Draagtijd: ca. 75 dagen;
• Aantal jongen: 2 (bekend uit gevangenschap, niet in het wild);
• Ogen gaan openen: na 2-3 dagen;
• Ogen geheel open: na 6 dagen (kittens ook gelijk veel actiever);
• Staan: na 10 dagen;
• Mobiel: na 16 dagen;
• Vlees eten: na 40 dagen.

Kitten gefotografeerd met een automatische camera Copyright David Mills, WCS en Panthera – 2015

Jacht

In januari 2015 zijn er resultaten bekend geworden van zeven onderzoeken met automatische camera’s die in het Kibale National Park in Oeganda zijn gehouden. Hieruit is het onderstaande gebleken:

• Op de heetste uren van de dag om luipaarden te vermijden.
• De Afrikaanse goudkat kan klimmen maar jaagt toch het liefst over de grond.

Dieet

• Knaagdieren.
• Vogels.
• Apen.
• Bosvarkens.
• Duikers (kleine antilopesoort).
• De Afrikaanse goudkat vergrijpt zich soms aan geiten wat het dier soms in conflict brengt met mensen.

De Afrikaanse gouden kat is een opportunistische jager en houdt zich dus niet aan een strikt dieet patroon. Zo zie je in dit filmpje hoe het dier jacht maakt op een pangolin (schubdier).

Status

• IUCN Rode Lijst: Vulnerable (kwetsbaar).
• CITES Appendix: II.
  Dit betekent dat het om een bedreigde diersoort gaat maar dat het dier niet met uitsterven wordt bedreigd. Handel in de Afrikaanse goudkat is daarom gereguleerd toegestaan.
• Geschat aantal: >10.000.

Bedreiging

• Grootste bedreiging is stropen met strikken. Deze worden niet zozeer geplaatst om Afrikaanse goudkatten te vangen maar deze raken met regelmaat wel verstrikt in de vallen;
• Bushmeat-stroperij; door vallen te plaatsen voor bijvoorbeeld antilopes voor voedsel (bushmeat), verdwijnen de prooidieren voor de Afrikaanse goudkat;

Het luipaard is een natuurlijke vijand; dit dier wordt dan ook zoveel mogelijk gemeden door de Afrikaanse goudkat.

Ondersoorten

Er is nog discussie gaande over een onderverdeling in ondersoorten. Zeer waarschijnlijk zijn er twee ondersoorten. Klik hier voor een overzicht.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte:  61-100 cm.
• Staartlengte: 16-46 cm.
• Hoogte: ca. 50 cm.
• Gewicht: 11-18 kg, vrouwtjes zijn meestal lichter en kleiner.
• Levensverwachting: ca. 15 jaar in gevangenschap, in het wild waarschijnlijk lager.

Wil je een spreekbeurt over de Afrikaanse goudkat houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Laatst bijgewerkt:
april 2024