Lynxen zijn middelgrote katachtigen met opvallende oor pluimen. Daarnaast vallen de bakkebaarden en korte staart op.
Er zijn vier soorten en allemaal leven ze op het Noordelijk Halfrond (Noord-Amerika, Europa en Azië). De Canadese lynx heeft enorme poten. In de winter doen die zeer goed dienst als sneeuwschoenen want dit dier leeft in barre leefgebieden.
De naam lynx komt van Lynceus, een held uit het oude Griekenland, die hele goede ogen had. De lynx kan inderdaad overdag en in het donker heel goed zien.
De Canadese lynx behoort samen met de rode lynx, Euraziatische lynx en Spaanse of Iberische lynx tot het geslacht Lynx.
Lynx canadensis
De Canadese lynx is een middelgrote katachtige met een forse kop. Hij kan vier keer zo zwaar zijn als onze huiskat en is een stuk groter van formaat.
Kenmerkend voor alle lynxsoorten zijn de bakkenbaarden en de korte staart. Waarom deze dieren nu een korte staart hebben, is nog onbekend hoewel er wel diverse theorieën zijn. Bijvoorbeeld dat dit te maken heeft met hun jachtstijl en leefgebied (betere wendbaarheid in dichte vegetatie).
Het leefgebied van de Canadese lynx omvat de meeste delen van Canada, waar hij nog steeds voorkomt in zo’n 95% van zijn historische verspreidingsgebied. Daarnaast vind je dit dier in delen van het noorden van de VS, waar zijn verspreidingsgebied zich uitstrekt van de Rocky Mountains tot Colorado. Vroeger kwam de soort ook voor in het oosten van de Verenigde Staten, maar daar is hij gedurende de twintigste eeuw nagenoeg uitgestorven.
Zijn verspreidingsgebied valt samen met dat van zijn belangrijkste prooi, de sneeuwschoenhaas (Amerikaanse haas).
Gebied & omgeving:
Hoogte:
Het territorium van mannetjes overlapt dat van vrouwtjes en ook kunnen territoria van vrouwtjes elkaar overlappen; veel is afhankelijk van de prooidichtheid. Grootten van territoria variëren; gemiddeld leven er 1-45 lynxen per 100km2. In het zuiden is hun dichtheid aanzienlijk groter als in het noorden wat zeer waarschijnlijk te maken heeft met de aanwezigheid van prooi.
Leefgebieden kunnen variëren van 3 tot meer dan 500 km² en zijn over het algemeen groter in het zuidelijke deel van hun verspreidingsgebied. Over het algemeen bedragen de leefgebieden gemiddeld 10-35 km² voor vrouwtjes en 15-50 km² voor mannetjes, wanneer sneeuwschoenhazen talrijk zijn.
De Canadese lynx is sterk afhankelijk van de cyclus van zijn belangrijkste prooi; de sneeuwschoenhaas. Wanneer de dichtheid van deze dieren afneemt, verplaatsen Canadese lynxen zich doorgaans veel verder (honderden kilometers) en veel dieren emigreren dan ook van hun gevestigde leefgebieden. Tijdens een cyclisch tekort aan sneeuwschoenhazen zijn er verplaatsingen tot 1200 km geregistreerd voor lynxen op zoek naar gebieden met een hogere hazendichtheid.
De Canadese lynx is een spinnende kat en leeft voornamelijk op de grond, leeft alleen en is territoriaal. Een mannetje zal zijn territoria fel verdedigen tegen andere mannetjes maar duldt de vrouwtjes in zijn gebied. Volwassen lynxen mijden elkaar behalve tijdens het paarseizoen. Als twee mannetjes elkaar treffen, kan het er verbaal heftig aan toegaan, zoals hier te zien.
Alle lynxensoorten leven voornamelijk op de grond. Maar de dieren kunnen ook goed zwemmen en het zijn uitstekende klimmers. Door de sterke, krachtige poten kunnen lynxen tot wel drie meter hoog en zeven meter horizontaal springen.
Natuurlijke vijanden zijn de wolf, poema, beer en veelvraat. In het oosten is de coyote een grote concurrent van deze lynx. In gebieden waar ook andere grote roofdieren jagen, zal de lynx hogere gebieden opzoeken waar meer sneeuw ligt. Wel blijven ze in de buurt van bos. De Canadese lynx kruist zich soms met de rode lynx.
Na de paring bemoeien mannetjes bemoeien zich niet met de jongen. De kittens blijven zo’n 10 maanden bij hun moeder en daarna komt het voor dat de jong nog een tijdje bij elkaar blijven. Wanneer een lynx vrouwtje kittens krijgt, hangt sterk af van de populatie hazen.
Pasgeboren kittens van de Canadese lynx zijn roodbruin met strepen en vlekken, hebben gesloten ogen, geen tanden, slecht ontwikkelde oorpluimen en naar voren gevouwen oren. De vacht daarentegen is goed ontwikkeld met zowel dek- en onderhaar.
De Canadese lynx is grotendeels afhankelijk van sneeuwschoenhazen, die 60-97% van zijn dieet uitmaken. Alleen bij gebrek aan deze dieren jaagt de lynx op de andere prooidieren zoals vogels, woelmuizen, eekhoorns of kalfjes van de eland en kariboe.
Deze lynx jaagt vooral op het oog en oor ook al is de reukzin uitstekend ontwikkeld. Ondanks dat vindt de jacht meestal ’s nachts plaats. Een prooi wordt tot zo dichtbij mogelijk beslopen waarna die met een grote sprong wordt gevangen. Ook het urenlang met geduld wachten wordt door deze lynx beoefend. Moeders met jongen jagen vaak gezamenlijk. Zij vormen een linie zodat een gemiste prooi toch door de volgende lynx in de rij wordt gevangen, een zeer succesvolle techniek.
Een filmpje van een Canadese lynx op jacht is hier te zien.
Deze cyclus doet zich vooral in het noordelijk deel van het verspreidingsgebied voor. Als er veel sneeuwhazen zijn (piek ca. elke 10 jaar), dan zal ca. 1-2 jaar hierna ook het aantal Canadese lynxen stijgen (er is dus een vertragingstijd). Zijn er minder hazen, dan daalt het aantal lynxen ook.
Deze schommelingen maken de Canadese lynx kwetsbaar omdat deze zeer rigoureus kunnen zijn. Het aantal hazen kan hierbij drastisch dalen van ca. 2.300 per km² tot zo weinig als 12. In het zuidelijk deel van het verspreidingsgebied is de sneeuwhaas minder belangrijk als prooi waardoor de prooicyclus minder relevant is.
Hoewel de Canadese lynx als soort niet wordt bedreigd, zijn er deelpopulaties die wel ernstig bedreigd zijn. Belangrijkste bedreigingen zijn;
Geen ondersoorten.
Wil je een spreekbeurt over de Canadese lynx houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.
Op YouTube zijn diverse filmpjes te vinden over de Canadese lynx, zoals deze.
De wilde katachtigen staan op punt van uitsterven. Dat mogen we niet laten gebeuren. We willen immers een wereld waar generaties na ons nog kunnen genieten van deze prachtige dieren. Help ons en word donateur, adoptieouder of doe een eenmalige gift.
In een recente persverklaring (15 juli 2025) kondigde het Ministerie van Bosbouw,
Contactgegevens
L.P. Van Mallandstraat 46
4754 AP Stampersgat
Telefoon: 06-4094 7232
E-mail: info@stichtingspots.nl