Wetenschappelijke naam

Caracal caracal.

Uiterlijk

De caracal is een slanke katachtige met een relatieve korte staart. De achterpoten zijn langer dan de voorpoten en zijn zeer gespierd; een aanpassing op het jagen met sprongen. Het is de grootste kat van de kleinere kattensoorten in Afrika.

• Vachtkleur:
  • Lichtbruine en okerkleurige tinten.
• Vachtpatroon:
  • Geen.
• Kop:
  • De brede, ronde kop heeft een korte snuit en grote ogen;
  • Traanstrepen van de ogen tot aan de neus;
  • Opvallende oren vanwege de lange zwarte pluimen op de toppen. De achterzijde van de oren is zwart, de binnenzijde wit met een zwarte rand.

Verspreiding en leefgebied

Leefgebieden in droge gebieden zijn groter als in vochtige gebieden.

Gebied & omgeving:

• Afrika (uitgezonderd de Sahara en de regenwouden) en Zuidwest-Azië. De meeste caracals leven in het zuiden van Namibië en noorden van Zuid-Afrika;
• Hoofdzakelijk in droge gebieden zoals savannen, steppen en halfwoestijnen – echte woestijn wordt vermeden;
• Rotsachtige heuvels met kort gras en voldoende schuilplaatsen.

Hoogte:

• Maximaal 3.300 m.

Territorium

• Solitair;
• De mannetjes zijn territoriaal maar hun leefgebieden overlappen 1 tot 3 leefgebieden van vrouwtjes.

Gedrag

De caracal staat erom bekend een breed arsenaal aan geluiden te produceren. Vooral tijdens de paartijd laat hij een kenmerkende kuchende roep horen.

• De caracal is voornamelijk in de nacht actief – in de wintermaanden lijkt het dier zijn activiteiten meer naar de dag te verleggen;
• Overdag verschuilt deze kat zich meestal tussen rotsen, in een holle boom, een grot of een verlaten hol.

Voortplanting

Vrouwtjes lijken met meerdere mannetjes te paren in een ‘pikorde’ die verband houdt met de leeftijd en grootte van het mannetje. Jongen (kittens) worden geboren in een hol, struikgewas of een grot.

• Draagtijd: 78-80 dagen;
• Aantal jongen: 1-4;
• Ogen gaan open: 9 dagen;
• Vlees eten: ca. 1 maand;
• Gespeend: ca. 4 maanden;
• Zelfstandig: met 1 jaar.

Jacht

De caracal is een snel roofdier dat erom bekend staat sprongen te kunnen maken van enkele meters. Hiermee kan deze kat, veelal uit een hinderlaag en uit stilstand, bijvoorbeeld vogels uit de lucht slaan. Verder kan de caracal ontzettend snel zijn en wordt deze kat als een van de snelste kleinere katachtigen gezien.

Wijze van jagen:

• Hoewel een behendige klimmer, jaagt de caracal vooral op de grond;
• Bespringt de prooi vanuit een hinderlaag;
• Kan enorme sprongen maken tot meer dan twee meter, zelfs recht omhoog.

Dieet

Middelgrote zoogdieren vormen de belangrijkste prooi:

• Hazen;
• Kleinere apensoorten;
• Knaagdieren;
• Kleine antilopen;
• Soms ook geiten, schapen en pluimvee waardoor er soms een conflictsituatie met veehouders ontstaat.

Status

IUCN Rode Lijst:

• Afrika: Least concern (niet bedreigd).
• Azië: Vulnerable (kwetsbaar).

CITES Appendix:

• Afrika: II.
  Dit betekent dat het om een bedreigde diersoort gaat maar die niet met uitsterven wordt bedreigd. Handel in deze diersoort is gereguleerd toegestaan.
• Azië: I.
  Dit betekent dat het om een diersoort gaat die met uitsterven wordt bedreigd. Handel in deze diersoort is niet toegestaan (slechts in zeer uitzonderlijke gevallen).

Bedreiging

Verlies en versnippering van leefgebied. Boeren zien in de caracal vaak een gevaar voor hun kleinvee; dit dier wordt dan ook op grote schaal gedood.

Ondersoorten

Nog veel onzeker; waarschijnlijk drie. Dit komt mede door het grote verspreidingsgebied van het dier. Klik hier voor een overzicht.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: ca. 62-91 cm, vrouwtjes zijn iets kleiner;
• Staartlengte: ca. 18-34 cm;
• Hoogte: ca. 40-45 cm;
• Gewicht: ca. 11-17 kg (mannetje) en 9-15 kg (vrouwtje);
• Levensverwachting: in het wild niet bekend, in gevangenschap ca. 19 jaar.

@ByTazi, RT Photography

Wil je een spreekbeurt over de caracal houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Laatst bijgewerkt:
2024