Wetenschappelijke naam

Felis silvestris.

Uiterlijk

De Europese wilde kat wordt vaak verward met onze huiskat. In dit filmpje worden enkele lichamelijke verschillen opgesomd.

Bron: Roofdiergids, Jeroen Helmer-ARK Natuurontwikkeling

•  Vacht:
  • Bruingrijs;
  • Met strepen;
  • Kenmerkend is de donkere rugstreep;
  • Gezicht, buik en binnenkant van de poten zijn vaak lichter van kleur;
  • In de winter is er vaak een dikke wintervacht in tegenstelling tot de dunne zomervacht.
• Poten:
  • Zijn niet zo lang, bouw is wat gedrongen, vooral in koudere streken;
  • Vaak met donkere strepen.
• Staart:
  • Heeft donkere/zwarte ringen;
  • Zwarte punt.

Verspreiding en leefgebied

Oorspronkelijk kwam de wilde kat voor in de bossen van geheel Europa. Het verspreidingsgebied van het dier is echter als gevolg van ontbossing en eeuwenlange bestrijding opgesplitst geraakt in aparte deelgebieden. De Europese wilde kat leeft nu nog in gebieden van continentaal Europa, Schotland, Turkije en de Kaukasus. De afgelopen decennia is er echter weer sprake van toename van het aantal wilde katten.

Ook in Nederland heeft de Europese wilde kat zich inmiddels gevestigd. Via Duitsland (de Eiffel) heeft hij zich nu gevestigd in Limburg en het is de verwachting dat hij zich vanaf hier verder over Nederland zal verspreiden.

Gedrag

Ondanks dat de wilde kat een van de meest verspreide en meest voorkomende katten is, is de kennis omtrent deze kat niet erg diepgaand. Kleine katten zijn moeilijk te bestuderen in het wild en de wilde kat is gezien het zeer schuwe karakter wellicht de moeilijkste van alle kleine katachtigen. Daarnaast wordt het dier vaak verward met de Europese huiskat.

Het sociale gedrag van de Europese wilde kat verschilt per gebied. Leven in een bepaald gebied de katten solitair, in een ander gebied kan dat heel anders zijn. Er kunnen groepjes zijn waar vrouwtjes elkaars jongen zogen en waar mannetjes interesse in ‘hun’ jongen tonen. Ook moeders en dochters begroeten elkaar in deze situatie. Dit typische niet-solitaire gedrag is eigenlijk alleen bekend bij leeuwen. Waarom dit soms voorkomt, is nog niet precies bekend (bij verwilderde huiskatten is dit groepsgedrag ook bekend).

Voortplanting

Kittens kunnen van verschillende vaders zijn.

• Paartijd: kan per streek verschillen en is meest zo afgestemd zodat jongen in een gunstige tijd kunnen opgroeien;
• Nestplaats: verborgen op een geschikte plek zoals een holle boom, een rotsspleet of een holte in een wortelstelsel van een omgewaaide boom;
• Draagtijd: 56-69 dagen;
• Aantal jongen: 2-5 kittens;
• Volwassen: mannetjes 9-22 maanden en vrouwtjes ca. 10-11 maanden.

Copyright: Tierpark Nordhorn

Jacht

Meest wordt er ’s nachts gejaagd en naast het besluipen van een prooi kan de wilde kat ook een eindeloos geduld hebben en wachten in een hinderlaag totdat de beoogde prooi gepakt kan worden.

Dieet

Het dieet van de wilde kat loopt zeer uiteen:

• Kleine zoogdieren zoals muizen en konijnen tot aan hazen;
• Afhankelijk van het leefgebied ook reptielen, amfibieën en vogels;
• Insecten en andere ongewervelden;
• Gras om hun maag te ontdoen van onverteerbare prooiresten zoals veren, botjes en haren.

Status

• IUCN Rode Lijst: Least concern (niet bedreigd).
• CITES Appendix: II.
• Geschat aantal: onbekend.

Bedreiging

Overal waar de wilde kat leeft, vormt vermenging met (verwilderde) huiskatten een grote bedreiging. Ook het verlies (en versnippering van leefgebied) vormt een grote bedreiging. Voor de diverse ondersoorten zijn er projecten en programma’s. Zo leven in Schotland de laatste Europese wilde katten van Groot Brittanië. Hier doen ze er alles aan om dit dier voor uitsterven te behoeden.

Ondersoorten

Officieel worden er geen ondersoorten erkend van de Europese wilde kat. Veel moet nog uitgezocht worden want het leefgebied van het dier is enorm groot. Verschillen in leefwijze lijken daarmee vanzelfsprekend. Er zijn binnen de IUCN Cat Specialist Group in ieder geval discussies om een onderverdeling te maken in;

• Felis silvestris silvestris (Europe, inclusief Schotland, Sicilië en Kreta); 
• Felis silvestris caucasica (Kaukasus en Turkije). 

Klik hier voor een overzicht.

Copyright: Marc Baldwin / British Wildlife Centre (wilde kat in Schotland)

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: mannetje 54,5-75 cm en vrouwtjes 50-62 cm;
• Staartlengte: ca. 25-38 cm;
• Gewicht: mannetje 4-6,2 en vrouwtjes 3-5 kg;
• Levensverwachting: ca. 15 jaar, in gevangenschap ouder.

Wil je een spreekbeurt over de wilde katten houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Laatst bijgewerkt:
april 2024