Wetenschappelijke naam

Leopardus wiedii.

Uiterlijk

©​​ Clément Bardot

De vacht van de margay lijkt veel op die van de ocelot en is qua structuur fijn en zacht. Het dier werd daarom lange tijd op grote schaal bejaagd voor zijn vacht.

Het is niet zelden dat de kleinere margay met de ocelot of oncilla wordt verward, zeker als de grootte moeilijk ingeschat kan worden door afstand of gebrek aan vergelijkende objecten in de omgeving.

• Vachtkleur:
  • De grondkleur kan variëren van lichtgelig en grijs tot lichtbruin;
  • De buik, keel en kin zijn veel lichter tot wit van kleur en bevatten ook vlekken.
• Vachtpatroon (dit kan per ondersoort ietwat verschillen):
  • Ronde dichte vlekken en/of rozetten;
  • Lange open vlekken met zwarte rand;
  • Op de rug vaak een enkele streep.
• Kop:
  • Ronde oren die in verhouding tot de kop, groot zijn. De oren hebben een witte vlek aan de achterzijde. Een theorie voor deze vlek, die ook andere katten hebben, is dat deze zou dienen als een visueel signaal voor kittens  om hun moeder te kunnen volgen in dichtbegroeide bossen;
  • Grote ogen;
  • Traanstrepen, lopend van ooghoek naar bek, net als bijna alle katten van het Leopardus-geslacht.
• Poten:
  • De voorpoten zijn groot met forse nagels;
  • De achterpoten hebben zeer draaibare enkelgewrichten.
• Staart:
  • Zwarte ringen;
  • Donkere punt;
  • is opmerkelijk lang, belangrijk om het evenwicht te bewaren.

Verspreiding en leefgebied

De margay leeft weliswaar in ruwweg dezelfde streken als de ocelot maar zal deze kat vermijden; het is zijn natuurlijke vijand. De totale populatie margays is hierdoor van nature dun verspreid over een groot gebied. Dit wordt ook wel het ‘ocelot effect’ genoemd.

Gebied & omgeving:

• Zuid- en Midden-Amerika in alle landen, behalve Chili;
• In Noord-Amerika is het onzeker of de margay hier leeft en waar;
• Het leefgebied bestaat bij voorkeur uit bosgebieden zowel tropisch als bladverliezend;
• Gedijt ook in gebieden die door mensen zijn veranderd, landbouwgebieden en verlaten plantages, zolang er maar voldoende boombeschutting is;
• Gebieden met droog struikgewas worden vermeden.

Hoogte:

• Maximaal 1.500 m (hoewel er enkele waarnemingen gedaan zijn van margays op een hoogte van ca. 3.000 m).

©​​ International Union for the Conservation of Nature. Version 2024-2

Territorium

Er is nog niet heel veel bekend over het leefgebied en territorium van margays. Wat we ervan weten is dat margays over het algemeen zeldzaam zijn in hun verspreidingsgebied, en slechts in een paar gebieden komen ze relatief algemeen voor. Over het algemeen varieert de dichtheid van 1 tot 5 individuen per 100 km². Slechts in een paar gebieden lijken dichtheden van 15 tot 25 margays per 100 km² te worden bereikt.

Gedrag

De margay is een zeer behendige klimmer en een echte boombewoner en heeft net als nevelpanters zeer soepele enkelgewrichten die zo’n 180º graden kunnen draaien wat op deze video goed te zien is. Hierdoor kan de margay met veel souplesse in en uit bomen klimmen. Uit de boom met de kop naar beneden en ondersteboven aan takken hangen om een prooi te grijpen, zijn geen probleem voor deze kat.

De margay is voornamelijk in de schemering en ’s nachts actief, afhankelijk van de streek en prooi. Het leven van deze kat speelt zich voornamelijk in bomen af waar deze kat met groot gemak de dunste takken betreedt en een plekje zoekt om te rusten. Voor zover bekend, leeft de margay alleen. Uitzondering hierop is een moeder met haar kittens. Het territorium wordt gemarkeerd met urine en krabsporen.

Voortplanting

Wanneer de vrouwtjes krols zijn, lokken zij de mannetjes met lange, jankende kreten. Mannetjes reageren met gebrul of getril terwijl ze snel hun kop heen en weer schudden. Dit gedrag is uniek voor margays en is bij andere kattensoorten niet waargenomen.

• Paartijd: geen vaste periode;
• Draagtijd: 76-84 dagen;
• Aantal jongen: meestal 1 soms 2, die vrij groot zijn bij de geboorte;
• Ogen gaan open: ca. 11-16 dagen;
• Vlees eten: vanaf ca. 52-57 dagen;
• Volwassen: na 9-12 maanden.

Volwassen margays beginnen pas rond de twee jaar met voortplanting. Dit is vrij laat voor een katachtige van deze grootte in vergelijking met andere soorten. Margays planten zich niet gemakkelijk voort in gevangenschap.

Jacht en dieet

De gemiddelde prooigrootte bedraagt ​​ongeveer 250 gram want de margay is zelf immers niet heel groot. De margay jaagt vooral op dieren die hoog in de bomen leven zoals kleine apen, opossums, eekhoorns, boomratten, vogels, hagedissen en boomkikkers. Maar, als de kans zich voordoet, zal de margay ook prooi vangen op de grond. Hij eet ook eieren, geleedpotigen en zelfs fruit. Er is vastgesteld dat margays bij de jacht op mantelaapjes het geluid van jonge exemplaren van deze prooi kunnen imiteren om zo de dieren te lokken.

De jacht gebeurt meestal in de schemering en nacht.

Copyright: Supreet Sahoo

Status

• IUCN Rode Lijst: Near threatened (bijna bedreigd);
• CITES Appendix: I.
  Dit betekent dat handel in deze diersoort niet is toegestaan (slechts in zeer uitzonderlijke gevallen). Deze plaatsing komt omdat er in het verleden grote jacht werd gemaakt op de margay voor zijn vacht;
• Geschat aantal: Onbekend.

Bedreiging

De margay was een van de meest geëxploiteerde kattensoorten in Zuid-Amerika en tussen midden jaren 70 en midden jaren 80 werden er minstens 125.000 margayhuiden verhandeld voor de bonthandel. Het dier werd daarom middels CITES verdragen beter beschermd waardoor handel in principe verboden is. In sommige gebieden vindt echter nog steeds illegale jacht plaats.

Daarnaast zijn er de volgende bedreigingen:

• Verlies van leefgebied (vooral tropisch bosgebied);
• Versnippering van leefgebied. Margaypopulaties zijn enorm opgesplitst en de aantallen dalen hierdoor. Het is ook risicovol omdat populaties elkaar niet meer kunnen bereiken;
• Illegale jacht voor de vacht, de handel in huisdieren, maar ook voor bushmeat en voor medicinale en culturele doeleinden. Aan lichaamsdelen van dieren, zoals de margay, worden geneeskrachtige eigenschappen toegedicht.

Deze margay kitten werd door mensen als huisdier gehouden. ©​​ Saga Humane Society

Ondersoorten

Op dit moment worden er drie ondersoorten margays erkend. Klik hier voor een overzicht.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: 46-69 centimeter;
• Staartlengte: 23-52 centimeter;
• Gewicht: 2.3 – 4.9 kilo.

Mannetjes zijn over het algemeen groter en zwaarder dan de vrouwtjes.

• Levensverwachting: ca. 18 in het wild en in gevangenschap tot wel 22 jaar.

Wil je een spreekbeurt over de margay houden? Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden. Meer zien van de Margay? Op YouTube zijn veel filmpjes te vinden zoals deze.

Laatst bijgewerkt:
2025