Wetenschappelijke naam

Leopardus wiedii.

Uiterlijk

De vacht van de margay lijkt veel op die van de ocelot en is qua structuur fijn en zacht. De uitdrukking in het gezicht doet soms denken aan de pampakat en Geoffroy’s kat. Het is niet zelden dat de kleinere margay met de ocelot of oncilla wordt verward, zeker als de grootte moeilijk ingeschat kan worden door afstand of gebrek aan vergelijkende objecten in de omgeving.

• Vachtkleur:
  • De grondkleur kan variëren van lichtgelig en grijs tot lichtbruin.
  • De buik, keel en kin zijn veel lichter tot wit van kleur en bevatten ook vlekken.
• Vachtpatroon:
  De grootte van de patronen hieronder per ondersoort.
  • Ronde dichte vlekken.
  • Rozetten.
  • Lange open vlekken met zwarte rand.
  • Op de rug vaak een enkele streep.
• Kop:
  • Ronde oren hebben een donkere vlek aan de achterzijde en zijn in verhouding tot de kop erg groot.
  • Grote ogen.
  • Traanstrepen, lopend van ooghoek naar bek, net als bijna alle katten van het Leopardus-geslacht. Afhankelijk van de streek, zijn deze zeer goed of soms niet zo goed te zien.
• Poten:
  • De voorpoten hebben grote voeten met forse nagels.
  • De achterpoten hebben zeer draaibare enkelgewrichten.
• Staart:
  • Zwarte ringen.
  • Donkere punt.
  • Langer dan de achterpoten.

Verspreiding en leefgebied

De margay leeft weliswaar in ruwweg dezelfde streken als de ocelot maar zal deze kat vermijden. De totale populatie margays is hierdoor van nature dun verspreid over een groot gebied.

Gebied & omgeving:

• Zuid- en Midden-Amerika in alle landen, behalve Chili.
• In Noord-Amerika is het onzeker of de margay hier leeft en waar.
• Het leefgebied bestaat bij voorkeur uit bosgebieden zowel tropisch als bladverliezend.
• Gedijt ook in gebieden die door mensen zijn veranderd, landbouwgebieden en verlaten plantages, zolang er maar voldoende boombeschutting is.
• Gebieden met droog struikgewas worden vermeden.

Hoogte:

• Maximaal 1.500 m (er zijn enkele waarnemingen gedaan op een hoogte van ca. 3.000 m).

Territorium

De grootte van territoria loopt uiteen van 1-43 km² en is waarschijnlijk afhankelijk van het type leefgebied en de aanwezigheid van prooi.

Gedrag

De margay is een zeer behendige klimmer en een echte boombewoner en heeft net als nevelpanters zeer soepele enkelgewrichten die zo’n 180º graden kunnen draaien wat op deze video goed te zien is. Hierdoor kan de margay met veel souplesse in en uit bomen klimmen. Uit de boom met de kop naar beneden en ondersteboven aan takken hangen om een prooi te grijpen, zijn geen probleem voor deze kat.

De margay is voornamelijk in de schemering en ’s nachts actief, afhankelijk van de streek en prooi. Het leven van deze kat speelt zich voornamelijk in bomen af waar deze kat met groot gemak de dunste takken betreedt en een plekje zoekt om te rusten. De margay komt alleen op de grond om van plek te veranderen. Voor zover bekend, leeft de margay alleen. Het territorium wordt gemarkeerd met urine en krabsporen.

Voortplanting

Margays planten zich langzaam voort. De paring is vindt meestal in de bomen plaats. Nadat margays volwassen zijn heeft het vrouwtje niet altijd gelijk een nest.

• Paartijd: geen vaste periode.
• Draagtijd: 76-84 dagen.
• Aantal jongen: meestal 1 soms 2, vrij groot bij de geboorte.
• Ogen gaan open: ca. 2 weken.
• Vlees eten: ca. 8 weken.
• Volwassen: 12-18 maanden.

Jacht

• Wijze van jagen:
  • Uit onderzoek blijkt dat de margay het geluid van prooien imiteert om hen zo in de val te lokken. Voor zover bekend is de margay de enige katachtige die een dergelijke jachtmethode gebruikt.
  • Margays jagen voornamelijk in bomen en zijn uitermate behendig en acrobatisch.
  • De jacht gebeurt meestal in de schemering en nacht.
  • Incidenteel op de grond.

Dieet

• In de bomen:
  • Apen.
  • Luiaards.
  • Eekhoorns.
  • Vogels en hun eieren.
  • Reptielen.
  • Amfibieën (boomkikkers).
  • Geleedpotigen.
• Op de grond:
  • Cavia’s.
  • Ratten.
• Overig:
  • Incidenteel fruit en ander groen.

Status

• IUCN Rode Lijst: Near threatened (bijna bedreigd).
• CITES Appendix: I.
  Dit betekent dat het om een diersoort gaat die met uitsterven wordt bedreigd. Handel in deze diersoort is niet toegestaan (slechts in zeer uitzonderlijke gevallen).
• Geschat aantal: Onbekend.

Bedreiging

Net als de ocelot werden er in de jaren ’60 en ’70 enorme aantallen Margays per jaar gedood voor de bonthandel. Ondanks aanzienlijke vermindering hiervan is dit nog steeds een probleem.

• Verlies van leefgebied (vooral tropisch bosgebied).
• Versnippering van leefgebied. Margaypopulaties zijn enorm opgesplitst en de aantallen dalen hierdoor.
• Illegale jacht voor bont en huisdierhandel.

Doordat deze kat het echt van bosgebied moet hebben, van nature dun verspreid voorkomt (zeker daar waar veel ocelotten leven) en een trage voortplanting heeft, wordt het voortbestaan van de margay zeer bedreigd. Tolerantie voor veranderd leefgebied is weliswaar een voordeel maar de afhankelijkheid van bosgebied doet dit weer teniet. De margay is beschermd en de jacht verboden behalve in Ecuador, Guyana en El Salvador waar er geen wettelijke bescherming geldt.

Oceloteffect

Populaties in beschermde gebieden zijn zeer laag door hogere aantallen ocelotten (dit wordt het oceloteffect genoemd). Veel kleine Leopardus-katten hebben ongeveer gelijksoortige prooien. Omdat de ocelot wijd verspreid is en waarschijnlijk omdat deze de grootste is van het geslacht Leopardus ontstaat er een bepaalde prooirivaliteit waardoor de kleinere soorten elkaars gebied liever mijden. Waarom de ocelot in dit proces de boventoon voert, wordt nog niet goed begrepen.

Ondersoorten

Klik hier voor een overzicht.

Fysieke kenmerken

• Lichaamslengte: mannetje 37-40,5 cm en vrouwtje 39-41 cm.
• Staartlengte: 33-51 cm.
• Gewicht: mannetje 3,4-4 kg en vrouwtje 2,6-3 kg.
• Levensverwachting: ca. 18 in het wild en in gevangenschap tot wel 20 jaar.

Wil je een spreekbeurt over de margay houden?
Klik hier voor ons spreekbeurtmateriaal dat je direct kunt downloaden.

Laatst bijgewerkt:
2022